پديد آورندگان :
ديالمه، نيكو دانشگاه امام صادق(ع) - پرديس خواهران - دانشكده معارف اسلامي و علوم تربيتي، تهران، ايران , گودرزي، اكرم دانشگاه امام صادق(ع) - پرديس خواهران - دانشكده معارف اسلامي و علوم تربيتي، تهران، ايران , عظيمي، عطيه دانشگاه امام صادق(ع) - پرديس خواهران، تهران، ايران
كليدواژه :
فرهنگ‌پذيري , دروني‌سازي ارزشها , نهادينه‌سازي ارزشها , راهبرد فرهنگ‌پذيري
چكيده فارسي :
هدف: پژوهش حاضر با هدف تبيين فرآيند فرهنگ پذيري بر اساس آموزه هاي اسلامي با تاكيد بر نقش مدارس انجام شد.
روش: پژوهش كيفي از نوع هيبريد بود كه در سه بخش تحليل نظري، كار در عرصه و تحليل نهايي انجام شد. در بخش اول از روش تحليل محتوا و در بخش دوم از روش مصاحبه استفاده شد. بخش سوم نيز، تحليل يافته ها در دو بخش بود. جامعه تحقيق در بخش اول، قرآن كريم و در بخشدوم مديران و معلمان مدارس متوسطه اول شهر تهران سال تحصيلي1400 بود. نمونه ها به شيوه هدفمند تا رسيدن به اشباع مقولات با تعداد14 نفر به شيوه مصاحبه نيمهساختاريافته انجام شد. از طريق تحليل محتوا و كدگذاري باز، محوري و انتخابي داده هاي جمع آوري شده تحليل گرديد.
يافته ها: در بخش اول با استفاده از تحليل محتوا به روش استقرائي-قياسي، مولفه هاي فرايند فرهنگ پذيري از سيره پيامبران اولولعزم در قرآن در4 دسته مقوله شناسايي و هر كدام در سطحي بالاتر در سه حيطه (شناختي، عاطفي و عملي) دسته بندي شد. ازجمله: 1-راهبرد فرهنگ پذيري با تاكيد برتوحيدباوري با شاخص هاي سلوك نبوي، 2-مقدمات؛ با زيرمقولات فرهنگ شناسي، مخاطب شناسي، نيروسازي و داشتن تشكيلات، زمانبندي مناسب ؛ 3-اصول از جمله استقامت و بردباري، حفظ كرامت انساني، تعهد و الزام دروني، صراحت بيان و وضوح پيام؛ 4-روشهاي نهادينه كردن ارزشها از جمله دعوت به تعقل و انگيزه بخشي. در بخش دوم بر اساس مولفه هاي احصا شده فرايند فرهنگ پذيري اسلامي و مصاحبه و كدگذاري، دو دسته نقش براي مدارس شناسايي شد. 1- نقش آموزشي شامل روشهاي مستقيم (تمرين و تكرار در فرايند تدريجي )، نيمه مستقيم(بحث و گفتگو، مناظره ) و غيرمستقيم(يادگيري مبتني برتجربه وعمل)2- انگيزه بخشي شامل روشهاي خودياري فرهنگي، روش اقناع و ...
نتيجه گيري: درمرحله آخربراساس تحليل وتركيب داده هاي نظري و تجربي چنين نتيجه گيري شدكه معلم برپايه اصل محبت واقناع سازي الگوهاي ارتباطي در فرايند فرهنگ پذيري، بايدضمن تقويت روحيه توحيد باوري درخود و دانشآموزان، با تعامل موثر با متربيان، نقش آفريني بيشتري در فرآيند فرهنگ پذيري نسل جديد داشته باشند.
چكيده لاتين :
Objective: The purpose of this study was to explain the process of acculturation based on Islamic teachings with emphasis on the role of schools.
Method: This qualitative research was a hybrid one conducted in three sections: theoretical analysis, fieldwork and final analysis. In the first part, the content analysis method was used and in the second part, the interview method was used. The third part was the analysis of the findings in two parts. The research community in the section of content analysis was the Holy Quran and in the second section, the principals and teachers of the junior high schools of Tehran in the year 1400 SH. Samples were constructed in a purposeful manner until the saturation of the categories with 14 people in a semi-structured interview method. The collected data were analyzed through content analysis and open, centralized and selective coding.
Findings: In the first part, using content-inductive-deductive content analysis, the components of the process of acculturation from the biography of the first prophets in the Quran were identified and classified into 4 categories. At a higher level, each of them was classified into three areas (cognitive, emotional and practical), including: 1. acculturation strategy with emphasis on monotheism with indices of prophetic behavior. 2. preliminaries including cultural studies, audience, empowerment and having an organization, proper timing. 3. Principles such as endurance and tolerance, preserving human dignity, internal commitment and liability, explicitness, and clear message. 4. Methods of institutionalizing values, including invitations to reasoning and giving motivation. In the second stage, based on the components of the process of Islamic acculturation and interviewing, and coding, two categories of roles were identified for schools. 1. Educational role including direct methods (practice and repetition in the gradual process), semi-direct (discussion, debate), and indirect (learning based on experience and action) 2. Giving motivation including cultural self-believing methods, persuasion method and the like.
Conclusion: In the last stage of the research process, it was concluded – based on analysis and synthesis of the theoretical data, - that the teacher should strengthen, based on the principle of love in the process of acculturation, the spirit of monotheism in himself and in students by interacting effectively with his pupils to play a greater role in the process of acculturation.
