پديد آورندگان :
ملتفت، حسين دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده اقتصاد و علوم اجتماعي - گروه علوم اجتماعي، اهواز، ايران , شهرياري، مرضيه دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده اقتصاد و علوم اجتماعي - گروه علوم اجتماعي، اهواز، ايران
كليدواژه :
استان خوزستان , مديريت ناكارآمد , عدم تاب آوري , شوك هاي محيط زندگي , ادراك خطر سيل
چكيده فارسي :
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تبيين جامعه شناختي نگرش ها و ادراك خطر سيلاب از طريق واكاوي نظام معنايي سيل زدگان در استان خوزستان انجام شده است.
روش: در مرحلۀ كيفي پژوهش از روش نظريۀ زمينه‌‌اي (رويكرد سيستماتيك) استفاده شد. جامعۀ مطالعه‌شده، خانواده هاي سيل زدگان استان خوزستان است. داده هاي اين پژوهش از طريق مصاحبة عميق و نمونه گيري هدفمند- نظري با 25 نفر از ذينفعان مرتبط با سيلاب، گردآوري شده و براي تحليل داده ها از پنج مرحلة كدگذاري باز و تشخيص مفاهيم، توسعة مفاهيم درجهت ابعاد و ويژگي ها، تحليل داده ها براي زمينه و واردكردن فرايند به تحليل و يكپارچه سازي مقولات استفاده شد. در بخش كمي با توجه به قضاياي منتج از بخش كيفي، پرسش نامه اي تنظيم و در اختيار 484 نفر از شهروندان مناطق سيل زده قرار گرفت. در بخش كيفي بعد از كدگذاري، هفت مقولة اصلي از داده ها پديدار شد.
يافته ها: مدل ظهوريافته شامل سه بعد شرايط، كنش- تعامل ها و پيامدهاست. بعد«شرايط» شامل ضعف نهادهاي دولتي و غيردولتي در خدمات رساني، ضعف مديريت بحران در خدمات رساني و ... به عنوان شرايط علي؛ شوكهاي محيط زندگي، آسيب پذيري اقتصادي خانواده، عملكرد ضعيف سازمانهاي دولتي و غيردولتي در ارايه آموزشهاي ايمني- بهداشتي، بعد «كنش-تعامل»، شامل بازخورد سيل زدگان، عدم دانش و آگاهي در خصوص سيلاب، ادراك خطر سيل، دستپاچگي اهالي روستا و .. بعد از بين رفتن سرمايه اجتماعي (مردم نسبت به مسئولين)، خسارت به اموال، فقيرتر شدن افراد است كه حول يك مقولة هسته به نام «تبعات اجتماعي- اقتصادي سيلاب» شكل گرفته اند. همچنين در بخش كمي براساس نتايج حاصل از يافته هاي توصيفي در بخش كمي در سيلاب اخير وضعيت سرمايه اجتماعي در ابعاد اعتماد و همبستگي اجتماعي قابل تحليل مي باشد.
چكيده لاتين :
The present study aimed to explain the sociology of attitudes and perception of flood risk by analyzing the semantic system of flood victims in Khuzestan province. In the qualitative stage of the research, the method of contextual theory (systematic approach) was used. The studied population is the families of flood victims in Khuzestan province. The data of this study were collected through in-depth interviews and purposive-theoretical sampling with 25 flood-related stakeholders, and to analyze the data from five stages of open coding and concept recognition, concept development in terms of dimensions and features, Data analysis was used to context and introduce the process into the analysis and integration of categories. After coding, seven main categories of data emerged. The emerging model includes three dimensions: conditions, actions, interactions, and consequences. The "conditions" include weakness of governmental and non-governmental institutions in providing services, weak crisis management in providing services, lack of information by governmental and non-governmental organizations as causal conditions; Environmental shocks, family economic vulnerability, poor performance of governmental and non-governmental organizations in providing safety and health education, "action-interaction" dimension, including flood victims feedback, lack of knowledge and awareness about floods, flood risk perception, Village confusion, lack of security, dimension of "human consequences", including increasing the interaction of local officials and trustees.
