شاكلۀ سياست در تمدن مدرن و تمدن نوين اسلامي؛ مطالعۀ تطبيقي

نيازهاي ضروري جوامع از طريق تشكل‌هاي طبيعيِ اجتماعي، موسوم به نهاد تامين مي‌شوند. از جمله براي ايجاد نظم و امنيت و مديريت جامعه، نهاد سياست تشكيل مي‌يابد. هر فرهنگ و تمدني داراي سبك مديريت و انتظام‌بخشي مخصوص به خود است. از‌اين‌رو هر تمدني داراي يك نهاد سياسي با شاكلۀ مخصوص به خود است. تمدن مدرن با كنار گذاشتن واقعيت غيب و تكيه بر واقعيت مشهود (سكولاريزم) و اعتماد به انسان (هيومنيزم) شكل و رشد يافت. نهادهاي اجتماعي آن، از جمله سياست هم بر همين پايه استوار شدند. با پيروزي انقلاب اسلامي در سال 1979 ميلادي و ظاهر شدن اسلام در يك منظر تمدني چنين مي‌نمايد كه شاكله‌هاي نويني به نهادهاي اجتماعي مخصوصا سياست داده شد.مقاله حاضر تلاش مي‌كند با استفاده از روش بررسي متون و بحث و نظرخواهي از متخصصين، در يك مطالعۀ تطبيقي شاكلۀ سياست در تمدن نوين اسلامي را تخمين زند. موضوع پژوهش مطالعه تطبيقي شاكله سياست در دو تمدن مدرن و نوين اسلامي است و هدف پژوهش آن است كه پايه‌هاي نظري سياست را در تمدن مدرن و تمدن نوين اسلامي با يكديگر مقايسه كرده و نتايج اجتماعي هر يك را مورد سنجش قرار دهد. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه شاكلۀ سياست در اين دو نوع تمدن با يكديگر تفاوت مبنايي دارند؛ هر چند ممكن است هر دو به مردم سالاري متمسك باشند. تمدن مدرن بر اساس انسان گرايي و توجه به سودجويي و منفعت‌طلبي انسان‌ها هر نوع عملي را مجاز مي‌شمارد اما تمدن اسلامي تكيه خود را بر ربوبيت الهي مي‌گذارد و با اهميت دادن به رابط بين عالم غيب و مشهود تلاش مي‌كند نظامي را در سياست جايگزين كند كه ولايت الهي در سطوح مختلف اجتماعي ساري و جاري شود.