بررسي ‌‌بي‌ثباتي مالي در مدل پويا: مطالعه موردي كشورهاي خاورميانه

‌‌بي‌ثباتي مالي، ‌مي‌تواند به شكست در عملكرد بازارهاي مالي منجر شود و هزينه‌هاي كلان اقتصادي ايجاد نمايد و بنابراين، با بررسي اين رويداد آسيب زا، مي توان در جهت حصول شرايط ثبات و اطمينان اقتصادي پيش رفت. هدف اصلي اين تحقيق، بررسي ‌‌بي‌ثباتي مالي كشورهاي خاورميانه طي سال هاي 2000 تا 2019 در يك برآورد پويا و از طريق روش دو مرحله اي گشتاورهاي تعميم يافته سيستمي مي‌باشد. براي دستيابي به اين هدف، شاخص ‌‌بي‌ثباتي و توسعه مالي براساس متغيرهاي تأثيرگذار بخش بانكي و بازار سهام در دو گروه كشورهاي صادركننده نفت و كشورهاي بدون صادرات نفت منطقه، ايجاد گرديد. اكثر كشورهاي منطقه صادركننده‌‌ نفت بوده و نتايج حاصل از برآورد، تأييد كننده تأثير منفي و معنا دار توسعه مالي و رشد اقتصادي بر ‌‌بي‌ثباتي مالي مي‌باشد. همچنين به منظور ايجاد نگاه جامع تر، از متغيرهاي كنترل رابطه مبادله و مخارج دولت و تورم نيز در مدل استفاده گرديده است. وقفه اول ‌‌بي‌ثباتي مالي و متغير تورم و مخارج دولت، تأثير مثبت و معنادار و رابطه مبادله، تأثير منفي و معنادار بر ‌‌بي‌ثباتي مالي دارد. در كشورهايي كه صادركننده‌‌ نفت نيستند، به دليل ‌‌بي‌ثباتي مالي كمتر نسبت به كشورهاي صادركننده‌‌، ارتباط تعدادي از متغيرها با ‌‌بي‌ثباتي مالي معنادار نشد و نتايج متفاوتي حاصل گرديد. توصيه مي‌گردد كه سياستگذاران با كنترل قيمت ها و هدايت نقدينگي و اعتبارات به سمت توليد، اصلاح سطح و تركيب مخارج دولت و بهبود در روابط تجاري، بتوانند در جهت كاهش ‌‌بي‌ثباتي مالي اقدام نمايند.