عنوان مقاله :
برآورد تركيب‌پذيري عمومي و خصوصي برخي صفات زراعي وكيفيت غده سيب‌زميني با استفاده تجزيه دي‌آلل
عنوان به زبان ديگر :
Estimation of General and Specific Combining Abilities of Some Agronomic and Tuber Quality Traits of Potato Using Dialle Analysis
پديد آورندگان :
حسن پناه، داود سازمان، تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان اردبيل (مغان) - بخش تحقيقات زراعي و باغي، اردبيل، ايران , موسي پورگرجي، احمد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر - بخش تحقيقات سبزي، صيفي و حبوبات آبي، كرج، ايران
كليدواژه :
سيب‌زميني , عملكرد غده , ارتفاع بوته , درصد ماده خشك , وراثت پذيري
چكيده فارسي :
در اين پژوهش براي برآورد تركيب‌پذيري و وراثت‌پذيري عمومي و خصوصي در ژنوتيپ‌هاي سيب‌زميني از تجزيه دي‌آلل به روش گريفينگ استفاده شد. تلاقي‌هاي دو طرفه بين چهار رقم تجاري ساوالان، لوكا، ساتينا و كايزر به عنوان والد انجام شد. تلاقي‌ها و ازدياد بذر اوليه در گلخانه‌اي و آزمايش اصلي مقايسه نتاج در مزرعه در ايستگاه تحقيقات كشاورزي آلاروق اردبيل در سال‌هاي 1395 تا 1398 انجام گرديد. بين ژنوتيپ‌ها، از لحاظ ميانگين عملكرد غده، تعداد و وزن غده در بوته، تعداد ساقه اصلي در بوته، ارتفاع بوته، قطر ساقه اصلي و درصد ماده خشك غده تفاوت معني‌دار وجود داشت. تركيب‌پذيري عمومي و خصوصي براي عملكرد غده، وزن غده در بوته و ارتفاع بوته معني‌دار بود. بيشترين تركيب‌پذيري عمومي مثبت و معني‌دار براي عملكرد غده، وزن غده در بوته و تعداد ساقه اصلي در بوته مربوط به ارقام لوكا و ساوالان بود. بيشترين تركيب‌پذيري خصوصي مثبت و معني‌دار براي عملكرد غده در تركيب‌هاي لوكا♀×ساوالان♂، لوكا♀×ساتينا♂، لوكا♀×كايزر♂، ساوالان♀×كايزر♂، كايزر♀×لوكا♂ و كايزر♀×ساوالان♂ مشاهده شد. عملكرد غده، وزن غده در بوته، ارتفاع بوته، تعداد ساقه اصلي در بوته و درصد ماده خشك غده داراي وراثت‌پذيري عمومي بالا بودند.
چكيده لاتين :
To estimate general and specific combining abilities and heritability in potato genotypes diallel analysis based on Griffing method was used. Reciprocal crosses were made between four commercial potato cultivars; Savalan, Luca, Satina and Caeser parents. For crosses and preliminary tuber seed increase carried out at greenhouse, and main gentypic evaluation trial was performed in field at Alarouq research field station during 2016-2019. There were significant differences between genotypes for tuber yield, tuber number and weight plant-1, main stem number plant-1, plant height, mean of main stem diameter, and tuber dry matter content. General and specific combining ability of tuber yield, tuber weight per plant and plant height were significant. The highest positive and significant general combining abilities for tuber yield, tuber weight plant-1 and main stem number plant-1 belonged to cv. Luca and cv. Savalan. The highest positive and significant specific combining ability for tuber yield was observed for ♂Savalan×♀Luca, ♂Satina×♀Luca, ♂Caeser×♀Luca, ♂Caeser×♀Savalan, ♂Luca×♀Caeser and ♂Savalan×♀Caeser. Tuber yield, tuber weight plant-1, plant height, main stem number plant-1 and tuber dry matter content had higher general heritability.
