بررسي تأثير سرمايۀ اجتماعي بر تحليل‌رفتگي با توجه به نقش تعديلگر متغيرهاي جمعيت‌شناختي و سازماني (مورد مطالعه: مربيان نخبۀ فدراسيون‌هاي ورزشي)

An Investigation of the Effect of Social Capital on Organizational Burnout in the Light of the Moderating Role of Demographic and Organizational Variables: The Case Study of Elite Coaches of Sport Federations

اهميت منابع انساني در رشد و توسعه و بقاي سازمان‌ها بسيار روشن است. مربيان فدراسيون‌هاي ورزشي در مقام مهم‌ترين سرماية انساني نقش كليدي و محوري در توسعه و ارتقاي رشته‌هاي ورزشي دارند. هدف اين تحقيق بررسي تأثير سرماية اجتماعي، به مثابة وسيله‌اي براي افزايش كيفيت زندگي، بر فرسودگي شغلي، با در نظر گرفتن نقش تعديلگر متغيرهاي دموگرافيك، در مربيان فدراسيون‌ها بود. روش تحقيق توصيفي و از نوع همبستگي بود. جامعة آماري پژوهش را مربيان نخبة فدراسيون‌هاي شنا و تكواندو و بدمينتون به تعداد 223 نفر تشكيل دادند كه با روش نمونه‌گيري تصادفي ساده با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. براي تحليل داده‌ها از آزمون كي‌ام‌اُ اسپيرمن با كمك نرم‌افزار اس‌پي‌اس‌اس 25 و معادلات ساختاري با نرم‌افزار پي‌ال‌اس 3،2،8 استفاده شد. نتايج نشان داد به‌رغم اينكه متغيرهاي تعديلگر جنسيت، تأهل، تحصيلات، و تجربه اثر معناداري بر تحليل‌رفتگي شـغلي ندارند، متغير سن اثر منفي و معنادار تعديلگر بر رابطة بين سرماية اجتماعي و تحليل‌رفتگي شغلي دارد. همچنين مدل از برازش مناسبي برخوردار بود. فرسودگي شغلي هزينه‌هاي كلاني براي سازمان‌ها از نظر نيروي انساني در بر دارد كه موجب ضرر و زيان مالي و جسمي و رواني در سازمان‌ها مي‌شود. بر اساس يافته‌هاي مطالعه، پيشنهاد مي‌شود فدراسيون‌هاي ورزشي با ايجاد بستر افزايش سرمايه اجتماعي زمينه كاهش تحليل رفتگي مربيان نخبه را فراهم آورند ، بعلاوه به دليل تاييد نقش تعديلگر سن در مدل تحقيق، فدراسيون‌هاي منتخب شرايط را براي بازنشستگي مربيان خود در سنين پايين‌تر مهيا كنند.

The key role of human resources in the growth, development, and sustainability of organizations is obvious. Thus, the coaches of various sport federations – as the most important human resources of these federations – have a crucial role in the development and improvement of sports fields. The purpose of this study was to examine the effect of social capital (as an instrument to increase the quality of life) on professional burnout in the light of the moderating role of demographic variables among coaches of various sport federations. The study adopted a descriptive-correlational research method. The statistical population was comprised of all elite coaches of the Iranian federations of swimming, taekwondo, and badminton, out of which 223 individuals were selected based on Morgan’s table and through simple random sampling method. In order to analyze the data, KMO and Spearman tests as well as structural equation modeling were run in SPSS 25 and PLS2.8.3 software packages, respectively. The results showed that although the moderating factors of gender, marital status, education, and experience do not have significant effects on professional burnout, the moderating variable of age has a negative significant effect on the relationship between social capital and professional burnout. Moreover, the model was found to have good fitness. Professional burnout afflicts huge costs on organization’s human resources and brings about financial, physical, and mental damages in organizations. Based on the study findings, it is suggested that sports federations pay attention to social capital variables to reduce the burnout in their coaches. It is noteworthy that due to the high rates of stress among the coaches, the federations addressed in this study should provide conditions for the earlier retirement of their coaches.