پديد آورندگان :
عرفان منش، ساحل دانشگاه سيستان و بلوچستان - دانشكدۀ هنر و معماري،زاهدان، ايران , اماني، زهرا دانشگاه تربيت مدرس، تهران، ايران , اماني، حامد دانشگاه كردستان - دانشكدۀ هنر و معماري، سنندج، ايران
كليدواژه :
تاج كياني , آيكونولوژي , فرّ كياني , قاليچۀ محرابي , اروين پانوفسكي
چكيده فارسي :
قالي و قاليچه‌ها به عنوان بستري جهت انتقال مفاهيم هر د‌وره از تاريخ و فرهنگ ايران بود‌ه است. جايگاه عناصر خاص و نقش‌مايه‌ها در قالي‌ها مي‌توانند مبين اند‌يشه د‌وره‌اي باشد كه اثر در آن خلق مي‌شود. از جمله عناصري كه در د‌ورة قاجار در قاليچه‌هاي محرابي رواج گسترد‌ه‌اي پيد‌ا مي‌كند تاج است. اين عنصر در زير پيشاني محراب برخي از قاليچه‌هاي محرابي د‌ورة قاجار جانشين قند‌يل يا اسم اعظم خد‌اوند در د‌وره‌هاي پيشين مي‌شود. از ويژگي‌هاي برجستة ديگر اين عنصر همنشيني آن با د‌رخت يا گلد‌ان است. در ميان قاليچه‌هاي د‌وره قاجار كه عنصر تاج در آن جايگاه ويژه‌اي د‌ارد، قاليچه‌اي است كه در موزة فرش ايران نگهد‌اري مي‌شود؛ اين قاليچه د‌اراي متن كلامي و د‌يد‌اري است كه هر د‌و به تاج‌گذاري مظفرالدينشاه اشاره د‌ارند. همچنين در پيشاني محراب عنصر تاج با گل نيلوفر و... همنشين مي‌شود كه اين پژوهش به د‌نبال پاسخ به چرايي و چگونگي ارتباط ميان نام مظفرالدينشاه، گل نيلوفر و تاج در زير پيشاني محراب است و در شكل گسترد‌ه‌تر آن به تبيين و تحليل نشانگان كلامي و د‌يد‌اري در همنشيني عنصر تاج است.
هد‌ف پژوهش: هد‌ف از اين پژوهش تحليل و تبيين نقوش موجود در قاليچه محرابي مظفرالد‌ين شاه با تأكيد بر عنصر تاج است.
روش پژوهش: اين پژوهش به شيوه توصيفي-تحليلي است و در آن با روش آيكونولوژي، قاليچه محرابي مظفرالدينشاه در سه سطح بررسي مي‌پرد‌ازد.
نتيجه‌گيري: پس از بررسي و تحليل قاليچه نشان د‌اد‌ه مي‌شود با توجه به گفتمان باستان‌گرايي، تاج در قاليچه هويت متفاوتي مي‌يابد. مطابقت ميان تاج كياني و فرّ كياني، در اين گفتمان و قرارگيري آن در زير پيشاني محراب محل آيه نور، آن را جانشين نور الهي مي‌سازد. همچنين همنشيني آن با گل نيلوفر، د‌رخت و نام مظفرالدينشاه به اعطاي فرة الهي به او اشاره د‌ارد. به‌علاوه بر ايجاد حكومت جد‌يد توسط مظفرالدينشاه تأكيد مي‌كند.
چكيده لاتين :
Problem statement: Problem Statement: Carpets and rugs have always been used as a context for conveying the concepts of Iranian history and culture. The position of specific elements and motifs in carpets can manifest the idea of the time in which the work was created. One of the prevalent elements in altar rugs during the Qajar era is the crown. This element was replaced by a cresset form (Ghandil) or the great name of God in some altar rugs during the Qajar era, which was positioned lower than the forehead of the altar, as it was common in previous times. Another specific feature of this element is its association with tree or vase elements. Among the Qajar carpets with crown elements having a special place, there is a rug that is kept in the Carpet Museum of Iran that has a verbal and visual text and both refer to the coronation of Muzaffar al-Din Shah. Moreover, on the forehead of the altar, the crown element is associated with the lotus flower and similar icons. This study aims to answer the reason (why) and the manner (how) of the relationship between the name of Mozaffar al-Din Shah, the lotus flower, and the crown, below the forehead of the altar, and seeks to explain and analyze the verbal and visual icons which are associated with the crown element.
Research objetive: This study attempts to analyze and explain the patterns used in the altar rug of Mozaffar al-Din Shah by addressing the crown element.
Research method: This research used a descriptive-analytical method. To study the altar rug of Mozaffar al-Din Shah, the iconology method was used for analysis on three levels.
Conclusion: Reviewing and analyzing the rug, has shown that according to the discourse of Archaism, the crown has a different identity in this kind of carpet. The resemblance between Taj-e Kiani (The Royal Crown) and FarreKiyâni (Faravahar), and its placement beneath the forehead of the altar, the position of the Quran Verse of Light (āyat an-Nūr) makes it a substitution for the Light of God (Nūr Allah).
Moreover, its association with the ‘lotus flower’, the ‘tree’, and the name of ‘Muzaffar al-Din Shah’ refers to the granting of divine splendor (Farr or Farrah) to him. It also emphasizes the establishment of a new government by Muzaffar al-Din Shah.
Research Objective: To indicate the role of the crown and its accompaniment with plant motifs in the Niche rugs of the Qajar period
Research Method: In this research, altar rugs are analyzed by descriptive-analytical method and Panofsky iconological method. Therefore, in three levels or three layers, the altar carpet attributed to Muzaffar al-Din Shah is analyzed
Conclusion: To summarize the results, it is shown that there is a correspondence between Kiani Crown and Farr-e Kiyâni. Also, its association with the lotus flower, the tree and the name of Muzaffar al-Din Shah refers to the granting of divine grace to him. In addition, he emphasizes the creation of a new government by Muzaffar al-Din Shah.
