طراحي مدل توسعه ظرفيت تاب آوري شركت هاي كوچك و متوسط (با رويكرد ساختاري تفسيري)

Designing a Resilience Capacity Development Model of SMEs (Interpretive Structural Approach)

پيچيدگي محيطي در عصر حاضر مي‌تواند بقاي سازمان‌ها را تهديد نمايد. پايداري در چنين شرايطي موضوعي ضروري براي اغلب شركت‌هاي كوچك و متوسط مي‌باشد. يكي از راه‌كارهاي مقابله با چنين شرايطي مفهوم تاب‌آوري سازماني مي‌باشد. هدف پژوهش حاضر ارائه مدل توسعه ظرفيت تاب‌آوري سازماني در شركت‌هاي كوچك و متوسط مي‌باشد. ازاين‌رو پس از شناسايي و طبقه‌بندي شاخص‌هاي توسعه ظرفيت تاب‌آوري سازمان‌هاي كوچك و متوسط در ادبيات تحقيق آن را در قالب پرسشنامه ساختاري تفسيري در اختيار هشت نفر از خبرگان دانشگاهي و خبرگان و مديران صنايع كوچك و متوسط قرار داديم تا با استفاده از روش مدل‌سازي تفسيري ساختاري مورد ارزيابي و بررسي قرار گيرند. درنهايت مدل طراحي‌شده در چهار سطح طبقه‌بندي شد. نتايج نشان داد برخي از عوامل مؤثر بر ظرفيت توسعه تاب‌آوري سازماني مانند چشم‌انداز مشترك، مديريت دانش سازماني، توانمندسازي نيروي انساني و ساختار ارگانيك منعطف را مي‌توان به‌عنوان جنبه‌هاي نرم و رفتاري توسعه ظرفيت تاب‌آوري سازماني در نظر گرفت؛ از طرف ديگر عوامل ديگري مانند تكنولوژي، منابع مالي، اتحاد و برون‌سپاري و افزونگي منابع را نيز مي‌توان به‌عنوان جنبه‌هاي سازماني و سخت (منبع محور) در توسعه تاب‌آوري سازماني مورد توجه قرار داد كه در مجموع مي‌توانند زمينه چابكي توليد و تأمين و همچنين نوآوري و خلاقيت و استفاده از فرصت‌هاي محيطي و انعطاف‌پذيري سازماني را فراهم سازند و باعث افزايش ظرفيت تاب‌آوري سازماني گردند.

Environmental complexity in the present age can threaten the survival of organizations. Sustainability in such situations is an essential issue for most small and medium-sized companies. One of the ways to deal with such situations is the concept of organizational resilience. The purpose of this study is to provide a model for developing organizational resilience capacity in small and medium enterprises. Therefore, after identifying and classifying the resilience development indicators of small and medium organizations in the research literature, we provided an interpretive structural questionnaire to 8 academic experts and managers of small and medium industries to evaluate it using the Interpretive Structural Modelling method. Finally, the designed model was classified into four levels. The results showed that some factors affecting the capacity of organizational resilience development such as shared vision, organizational knowledge management, human resource empowerment and flexible organic structure can be considered as soft and behavioral aspects of organizational resilience capacity development; on the other hand, other factors such as technology, financial resources, alliance and outsourcing and resource redundancy can be considered as organizational and difficult (resource-oriented) aspects in the development of organizational resilience, which in general, they can provide the ground for production and supply agility, as well as innovation and creativity and the use of environmental opportunities and organizational flexibility, and increase organizational resilience capacity.