پژوهشي در ادب فارسي: تداوم توصيفات اسب در نظم فارسي بر اساس نقش مهرهاي ساساني (از مجموعه محسن فرغي)

A Research in Persian Literature: Continuity of Horse Descriptions in Persian Poetry based on the Role of Sasanian Seals (from Mohsen Foroughi Collection)

در اين مقاله سعي بر اين است تا با بررسي تعدادي از مهرهاي منقوش دوران ساساني از مجموعه ي محسن فروغي كه منقش به تصوير اسب هستند و همچنين توصيفاتي كه در نظم و نثر ادبيات فارسي پس از اسلام از اين حيوان برجاي‌مانده است، شباهت ها و تفاوت هاي دو بازه‍ي زماني پيش و پس از اسلام كه نخستين خاموش و دومين آن گوياست را در مورد اين حيوان نشان داده و به اين پرسش پاسخ داد كه تا چه حد توصيفات منقوش از اين حيوان در اساطير دوران پيش از اسلام با توصيفات منقول ادبيات پس از اسلام همخواني داشته و يا تغيير ديدگاه يافته‌اند. هرچند گاهي تعدادي از اين مهرهاي منقوش نيز داراي نوشتار نيز بوده و همين امر نيز شاهدي روشن تر از مفهوم نقش حك‌شده بر روي مهر در به‌كارگيري حيوان موردنظر مي باشد. مهرهاي اين مجموعه بازه هاي مختلفي از عصر ساساني را كه از اواسط تا اواخر اين دوران است را شامل مي شود كه شايد مهرهاي دوران پاياني عصر ساساني قرابت بيشتري با متون ادبي دوران اسلامي داشته باشد.

In this Article, an Attempt is made to Examine a Number of seals Engraved in the Sassanid Period from the Collection of Mohsen Foroughi, which are Engraved with the Image of a horse, as well as the Descriptions of this Animal left in the Poetry and Prose of post-Islamic Persian Literature to Show the Similarities and Differences between the Pre-Islamic and Post-Islamic Periods, the first of which is Silent and the Second of which Speaks of this Animal, and to Answer the Question of the Extent to which the Engraved Descriptions of this Animal in the myths of the Pre-Islamic era have been in line with the Descriptions Quoted from Post-Islamic Literature or have been Changed. However, Sometimes some of these Engraved seals also had Writing on them, and this is a Clearer Evidence of the Concept of the Role Engraved on the seal in the use of the Animal in Question. The seals of this collection include different periods of the Sassanid era, which is from the middle to the end of this Period, and Perhaps the seals of the late Sassanid era are more Closely related to the Literary texts of the Islamic Period.