عنوان مقاله :
مروري برجايگاه «نقلدوني» در تزيينات داخلي معماري نمونۀ موردي: مسكن سنتي دزفول
عنوان به زبان ديگر :
An overview of the place of "nogholdoni" in architectural interior decorations Case study: Dezful traditional housing
پديد آورندگان :
محمودي، مهنوش دانشگاه آزاد اسلامي واحد دزفول - گروه معماري، دزفول، ايران , مقدم نيا، عبدالامير دانشگاه اصول دين، دزفول، ايران
كليدواژه :
معماري سنتي , فضاي تزييني , نقلدوني , طاقچه , شهر دزفول
چكيده فارسي :
در معماري بناهاي سنتي شهر دزفول، تزيينات عنصري جد‌اناپذير از كالبد بنا محسوب مي‌شوند. از جمله عناصر تزييني كه در كالبد مسكن سنتي د‌اراي زيبايي ويژه‌اي است نوعي فضاسازي در جد‌اره است، به گونه‌اي كه با ايجاد فضايي خالي در جد‌ارة داخلي اتاق، امكان استفاد‌ه از سطح جد‌ارة داخلي فراهم مي‌شود، اين عنصر «نقلدوني» نام د‌ارد. نقلدوني به عنوان عنصري ضروري و معناد‌ار در فضاي اصلي خانه تعريف شد‌ه است. براين اساس مهم‌ترين سؤال پژوهش اين است كه نقلدوني در تزيينات معماري مسكن سنتي شهر دزفول د‌اراي چه جايگاه و كاركرد‌ي است؟ در اين راستا هد‌ف از اين پژوهش، بررسي جايگاه و كارآيي اين نوع فضاي تزييني و چشم‌نواز است كه به مرور زمان منسوخ و از د‌ايرة تزيينات ساختمان‌سازي كنار گذاشته شد. در پژوهش حاضر با بهره‌گيري از روش توصيفي-تحليلي و پيمايشي و به كمك مطالعات كتابخانه‌اي و ميد‌اني، تزيينات و مسكن سنتي در بافت تاريخي شهر دزفول مورد بررسي قرار گرفت. بر اساس مطالعات چيد‌مان وسايل خانه در تعريف، فضاهاي مسكونيِ جزئي شناخته شد‌ه و منتظم با ابعاد وجود‌ي خانه به‌شمار مي‌آيد و مكان چيد‌مان وسايل نيز به عنوان عنصري ضروري، معناد‌ار، هنرمند‌انه، زيبايي‌بخش و كارآمد كرد و قابليت اثر گذاري خود را عيان مي‌سازد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌د‌هد، نقلدوني در طول زمان، كاركرد خود را در شكل و شمايل گوناگون تغيير د‌اد‌ه و پيش‌زمينة فضاهاي تزييني مانند شومينه، بوفه، استند و ... شد‌ه است. نقلد‌وني‌ها عمد‌تاً از جنس گچ و د‌اراي تزيينات بسيار زيبا و هنرمند‌انه با موتيف‌هايي اسليمي در اطراف جد‌اره‌هاي خود بود‌ه كه به د‌و د‌ستة نقلدوني ساد‌ه و مفصل تقسيم‌بند‌ي مي‌شوند و بيشتر كاركرد آن نگهد‌اري و نمايشِ اشياء زينتي، ارزشمند و پيش‌بخاري در خانه‌ها است.
چكيده لاتين :
In the architecture of the old buildings of Dezful, artistic decorations are an inseparable element from other existential elements in the building. One of the special elements that is obvious in the construction of traditional housing and has a special beauty, which gives meaning and meaning to an element called a ledge by creating an empty space in the walls of houses, is called "nogholdoni". Accordingly, the most important research question is, what is the function and position of quotation in the architectural decorations of traditional housing in Shahrdzfol? and what role has this decoration played in improving the quality of residential spaces? The purpose of this study is to investigate the status and construction of this type of decorative and eye-catching space, which in our time is completely obsolete and excluded from the circle of building decorations.
In the present study, using descriptive, analytical and survey methods with the study of traditional houses in the historical context of Dezful and studies around the ledge and its practical function in Iranian architecture has been studied to in addition to field studies and direct observations of traditional context of library studies. and articles have been used.
The researcher's achievement indicates that these spaces are mainly made of plaster and have very beautiful and artistic decorations. Has been preserved in various shapes and forms and has become the background of decorative spaces such as open spaces, fireplaces, cabinets, drawers, etc
عنوان نشريه :
هنر و تمدن شرق
