رابطۀ غيرخطي نااطميناني شاخص قيمت موادغذايي و امنيت غذايي در خانوارهاي ايراني: شواهدي از مدل GAS

Nonlinear Relationship Between Food Price Uncertainty and Food Security in Iranian Households: Evidence from GAS Modelling

هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي تأثير نااطميناني قيمت موادغذايي بر امنيت غذايي در خانوارهاي ايراني طي دورۀ 1359-1396 در چارچوب يك مدل غيرخطي است. جهت برآورد نااطميناني از مدل امتياز خودرگرسيوني تعميم يافته و براي برآورد تأثير نااطميناني قيمت موادغذايي بر امنيت غذايي از مدل خود رگرسيوني انتقال ملايم استفاده شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه نااطميناني قيمت مواد غذايي در رژيم اول (سطح پايين سرمايه‌گذاري در بخش كشاورزي) تأثير منفي و معنادار و در رژيم دوم (سطح بالا سرمايه‌گذاري در بخش كشاورزي) تأثير منفي و غيرمعنادار بر امنيت غذايي دارد. در رژيم اول كه سطح سرمايه‌گذاري در بخش كشاورزي از حد آستانه كمتر است، با افزايش نوسانات قيمت مواد غذايي، نااطميناني در بازار افزايش و علائم با شفافيت كمتري به توليدكننده و مصرف‌كننده سيگنال مي‌دهد. در اين شرايط مصرف‌كنندگان با مشكل كاهش قدرت خريد مردم و نااطميناني در دسترسي به مواد غذايي مواجه خواهند شد، كه تأثير منفي بر امنيت غذايي دارد. درحالي‌كه رژيم دوم و افزايش سطح سرمايه‌گذاري در بخش كشاورزي توانسته است تا حدودي تأثيرات منفي نااطميناني بر امنيت غذايي را خنثي نمود. با توجه به نتايج مطالعۀ حاضر، مسئولان بايستي از يك‌سو، با اولويت‌دهي به تأمين منابع مالي سرمايه‌گذاري در بخش كشاورزي و تسهيل شرايط فعاليت بخش خصوصي و تعاوني‌ها در اين زمينه و حمايت از كشاورزان گام‌هاي مؤثري بردارند؛ ازسويي ديگر، براي كاهش فاصلۀ قيمت‌ها، تنظيم تقاضاي بازار محصولات كشاورزي و ايجاد شرايط ثبات قيمت موادغذايي نوعي مصونيت در مقابل نوسانات و شوك‌هاي كوتاه‌مدت ايجاد نمايند.

The main purpose of this study is to investigate the effect of food price uncertainty on food security in Iranian householdsduring the period 1981-2018 in a nonlinear model. To estimate uncertainty, the Generalized Autoregressive Score Model, and to estimate the effect of food price uncertainty on food security, the Smooth Transition Autoregressive model has been used. The results show that food price uncertainty in the first regime (low level of investment in agriculture) has a negative and significant effect and in the second regime (high level of investment in agriculture) has a negative and non-significant effect on food security. In the first regime, where the level of investment in the agricultural sector is below the threshold, as food price fluctuations increase, market uncertainty increases and signals with less transparency to producers and consumers. Under these circumstances, consumers will face the problem of reduced purchasing power and insecurity in access to food, which has a negative impact on food security. While, in the second regime and increasing the level of investment in the agricultural sector, the negative effects of uncertainty on food security can be partially offset. According to the results of the present study, officials should take effective steps on one hand, by prioritizing the financing of investment in the agricultural sector and facilitating the conditions of activity of the private and cooperatives sector in this field like moving from traditional to industrial agriculture. On the other hand, to reduce the price gap, regulate the market demand of agricultural products, and create conditions for food price stability, create a kind of protection against short-term fluctuations and shocks.