تفاوت‌هاي استاني تغييرات مولفه‌هاي بازاركار برحسب جنس در ايران طي سال‌هاي 1365 تا 1395: همبسته‌ها و الزام‌هاي سياستي

Provincial Differences in Changes of Labor Market Components by Sex between 1986 and 2016 in Iran: Correlates and Policy Requirements

هدف اصلي اين ‌مطالعه شناخت وضع گذشته و موجود نرخ‌هاي فعاليت اقتصادي، اشتغال و بيكاري برحسب جنس در استان‌هاي مختلف كشور طي 30 سال اخير بود. پژوهش به روش تحليل اكتشافي انجام و از داده‌هاي ثانويه استفاده شده است. منبع اصلي داده‌ها، سرشماري‌هاي كشور در فاصلة زماني 1395-1365 بوده است. نتايج نشان داد تفاوت نرخ بيكاري در استان‌هاي مختلف كشور، در اين دوره سي ساله چشم‌گير بوده است. به‌رغم فراز و نشيب نرخ‌ها در سال‌هاي مختلف، همواره شاهد ‌‌نرخ‌هاي بالاي بيكاري در بين زنان بوده‌ايم و عدم‌تعادل‌هاي منطقه‌اي و نيز شكاف و نابرابري جنسيتي در بازاركار كشور تعديل نشده است. تحليل رگرسيوني نشان داد كه متغير نرخ بيكاري اثر‌ منفي (694/0-) و معنادار بر نرخ فعاليت اقتصادي در سال 1395 داشت. متغير توسعه انساني زماني‌كه وارد مدل شد، با ضريب 511/0+ تأثير مستقيم و معناداري بر نرخ فعاليت اقتصادي نشان داد. مقدار واريانس تبيين‌شده توسط متغيرهاي مستقل 40 درصد برآورد شد. اثر توسعه‌يافتگي استان‌ها بر نرخ اشتغال زنان نيز بررسي شد كه از نظر آماري معنادار نشد. ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﻳﮋﮔﻲﻫـﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ‌اي و ﻣﺒﺎﺣﺚ آﻣﺎﻳﺶ ﺳﺮزﻣﻴﻦ در ﺗﺪوﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ‌ﻫﺎي اﺷﺘﻐﺎل‌زاﻳﻲ اﻫﻤﻴﺖ وﻳﮋه‌اي ‌دارد. ملاحظه ‌زمينه‌هاي اجتماعي، فرهنگي دركنار مؤلفه‌هاي اقتصادي در سطح استان‌هاي كشور به‌ويژه استان‌هاي كمتر توسعه‌يافته و مرزي ضروري است.

The main aim of this study was to identify the past and current status of economic participation, employment and unemployment rates by sex in different provinces of Iran during the last 30 years. The research was conducted using the exploratory analysis and the secondary data. The main source of data was Iranian censuses during the period of 1986-2016. The results showed remarkable provincial differences in unemployment rate during this 30-year period. Despite fluctuations in the rates in different years, we always observed high female unemployment rates and regional imbalances. In addition, the gender gap and inequality in the country's labor market have not moderated. According to the regression analysis, the variable of unemployment rate had a negative (-0.694) and significant effect on economic participation rate in 2016. When the variable of human development was included in the model, it showed a direct and significant effect on the economic participation rate (+0.511). The amount of variance explained by independent variables was estimated as 40%. The effect of the development of provinces on the employment rate of women was not statistically significant. Regional characteristics and the issues of land acquisition have particular importance in developing employment policies. It is necessary to consider the social and cultural aspects besides the economic components across provinces, especially the less developed and border ones.