انتخاب سبد دارايي سهام مبتني بر روش‌ اقتصاد رفتاري ( مورد مطالعه بازار بورس تهران

Selection of Stock Asset Portfolio Based on Behavioral Economics Method: A Case Study of Tehran Stock Exchange

هدف اصلي اين مقاله بررسي انتخاب سبد دارايي سهام مبتني بر روش­ اقتصاد رفتاري در بازار بورس تهران مي باشد. روش اين تحقيق از نوع كاربردي و ازلحاظ زماني جزو پژوهش‌هاي مقطعي است و براي آزمون فرضيه ­هاي مقاله از آزمون t تك نمونه ­اي و براي رتبه ­بندي از فريدمن استفاده شده است. جامعه آماري اين مقاله بخش اول مربوط به خبرگان و مسئولان بلندپايه بورس اوراق بهادر تهران) و بخش دوم مربوط به جامعه آماري كارگزاران و سرمايه ­گذاران فعال در بازار سهام بورس اوراق بهادار تهران مي­ باشد. حجم نمونه در بخش اول شامل20 نفر به‌صورت غير تصادفي انتخاب شده است. در بخش دوم با توجه اينكه تعداد جامعه آماري نامشخص مي­ باشد تعداد حجم نمونه مورد نظر انتخاب 384 نفر انتخاب گرديد. براي جمع‌آوري داده‌ها از روش ميداني و پرسشنامه محقق ساخته استفاده‌ شده است. روايي صوري پرسشنامه توسط كارشناسان و خبرگان و روايي محتوايي پرسشنامه با استفاده روش دلفي مورد بررسي قرار گرفت. نشان داده شد؛ اعتبار سؤالات پرسشنامه­ ها مورد تائيد هستند. در ادامه قابليت اعتماد (پايايي) پرسشنامه با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ مورد بررسي قرار گرفت نتايج به‌دست‌آمده بيان­گر اين است پرسشنامه پژوهش از اعتماد لازم برخوردار مي ­باشد و در ادامه داده ­هاي جمع‌آوري‌شده در دو بخش آمار توصيفي و استنباطي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج آزمون t تك نمونه ­اي نشان داد؛ انتخاب سبد دارايي سهام مبتني بر روش اقتصاد رفتاري (عوامل روان‌شناختي) زيان­گريزي افراد، رفتار توده‌وار افراد، محافظه‌كاري(تعصب)، دسترس‌پذيري اطلاعات و اعتمادبه‌نفس بيش‌ازحد) بر تصميم‌گيري سرمايه­ گذاران در بازار سهام بورس اوراق بهادار تهران تأثيرگذار است. رتبه‌بندي فريدمن نشان داد در رتبه اول زيان گريزي، رتبه دوم رفتار توده‌وار افراد، رتبه سوم محافظه‌كاري(تعصب) قرار دارد

The main purpose of this paper is to investigate selection of stock asset portfolio based on behavioral economics method (case study: Tehran Stock Exchange). Regarding method, this research is applied and in terms of time it is cross-sectional. In order to test the research hypotheses, one-sample t-test was used and Friedman test was used for ranking. The statistical population of this research includes two classes; the first class is related to high-ranking experts and officials of Tehran Stock Exchange and the second is related to the statistical population of brokers and investors active in the stock market of Tehran Stock Exchange. The sample size in the first part was selected non-randomly including 20 people and in the second part, considering that the number of statistical population was unknown, the number of sample size selected was 384 people. Field method of research and a researcher-made questionnaire were used to collect the questionnaire data. The face validity of the questionnaire was examined by experts and the content validity of the questionnaire was assessed using the Delphi method. It was shown the validity of the questionnaire’s questions is acceptable. Then, the reliability of the questionnaire was evaluated using Cronbach's alpha coefficient. The obtained results indicated that the research questionnaire has the required reliability. Then, the collected data were analyzed in two sections of descriptive and inferential statistics. The results of one-sample t-test showed that selection of stock asset portfolio based on behavioral economics method (psychological factors), loss aversion of individuals, mass behavior of individuals, conservatism (bias), accessibility of information and excessive self-confidence affect the decision of investors in the stock market of Tehran Stock Exchange. Friedman's ranking showed that loss aversion is placed in the first place, mass behavior of individuals in the second place, and conservatism (bias) in the third place.