مسند ربيع بن حبيب اباضي، استناد و اعتبار سنجي

Musnad of Rabi 'ibn Habib Ibadi, citation and validation

يكي از فرق اسلامي كه در حيات هزار و سيصد ساله خود اهتمامي ويژه به حديث داشته فرقه اباضيه است؛ اباضيه فرقه اي منشعب شده از پيكره خوارج است كه تاكنون به حيات سياسي - عقيدتي خود ادامه داده و پيروان متعددي دارد. در ميان آثار حديثي اباضي جايگاه برجسته ربيع بن حبيب اباضي بر محققان و پژوهشگران آشكار است. رواياتي كه از ربيع در كتاب المسند نقل شده طي قرون متمادي به عنوان يكي از منابع اصلي و مورد وثوق در فقه اباضي مطرح بوده است. در اين مقاله علاوه بر آشنايي با اين فرقه، به اعتبار سنجي "المسند ربيع" در نزد متقدمين و متاخرين و وثاقت مولف و منهج روايي ايشان مي پردازيم.نداشتن جامعيت مطالب فقهي، به هم ريختگي هايي نظير آوردن مطالب كلامي ذيل ابواب و همچنين درج روايات غير مرتبط به موضوع هر باب و مرسل و منقطع بودن روايات و همچنين تقطيع آنان براي كتابي كه به "المسند " شناخته شده، ضعف بزرگي شمرده مي شود؛ اثبات جعلي بودن مسند بسيار دشوار است و همچنين به احتمال زياد، ربيع مدون المسند نبوده بلكه اين كار توسط يكي از شاگردان او انجام شده است.

One of the Islamic sects that has paid special attention to hadith in its 1,300-year life is the Ibadiyya sect; Ibadiyya is a sect branching out from the Kharijite body, which has continued its political-ideological life and has many followers. Therefore, it is necessary to validate and examine the method of ensuring the issuance of these hadiths, which has a history similar to the era of hadith issuance. Among Ibadi's hadith works, the prominent position of Rabi 'ibn Habib Ibadi is obvious to scholars. The narrations narrated by Rabi 'in the book "Al-Musnad" have been considered as one of the main and reliable sources in Ibadi jurisprudence for many centuries. In this article, in addition to getting acquainted with this sect, we will examine the validity of "Al-Musnad Rabi" in the eyes of the earlier and later ones and the authenticity of the author and his method of narration. Lack of comprehensiveness of jurisprudential content, confusions such as bringing theological content under the chapters, as well as inserting narrations unrelated to the subject of each chapter and messenger and the interruption of narrations, as well as their fragmentation for a book known as "Al-Musnad", is considered a great weakness.