تبيين نظريه عرفاني تأويل عرضي

No Title

اين مقاله، بر تبيين و اثبات تأويل عرضي در عرفان متمركز است و از سه نوع تبيين استدلالي، روايي و تنظيري بهره گرفته‌ است. تأويل عرضي، به معناي بازگرداندن معناي كلام الهي، به همۀ وجوه معنايي است كه به عنوان مراد جدي خداوند، در عرض يكديگر قرار دارند. دو استدلال عقلي، يكي از راه علم ازلي و پيشين خداوند، به همة فهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاي مختلف از كلام الهي و ديگري، از طريق حقيقت معناي الفاظ، در صورت زدودن پيرايه‌ها و انصراف‌هاي مزاحم، براي اثبات اين نوع تأويل ارائه مي‌شود. در بخش روايي، سه مورد از تأويل‌هاي عرضي در روايات مورد بحث و بررسي قرار گرفت . روشن شد كه فهم معاني مختلف از يك آيه يا كلمه از قرآن كريم، مورد قبول روايات بوده و به اجراء گذاشته شده است. در تبيين تنظيري، به مباحثي چون «قرينه حكمت و اطلاق»، «استعمال لفظ در بيشتر از يك معنا» و «ايهام»، در دانش‌هاي ديگر استشهاد و روشن گرديد كه اراده معاني مختلف از يك كلام، به‌نحوي مورد پذيرش است. در پايان، به برخي از مهم‌ترين اشكالات تأويل عرضي پرداخته‌ايم. نتيجه اين مباحث، بدل شدنِ تأويل عرضي، از يك مبناي ذوقي و غيرعلمي، به يك نظريه روشي قابل فهم و علمي است.

No Abstract