تحليل ويژگي‌هاي سبكي غزليّات ظهوري ترشيزي

The Analysis of the stylistic Specifications of Zohuri Torshizi's Odes

ظهوري ترشيزي يكي از شاعران تواناي سبك هندي در سده ­هاي دهم و يازدهم هجري است كه در زبان و ادبيّات فارسي گمنام مانده است. وي به اقتضاي ذهن نيرومند و خيال نازك ­انديش خود، توانست اشعاري بسيار نغز و استوار با معاني و مضامين نو و نكته­ هاي ديرياب بيافريند. اين شاعر نكته­ سنج عهد صفوي، با به­ كارگيري تشبيهات و استعارات بديع، معني­ آفريني كرده و تركيبات و عباراتي نوين را به شيوه ­اي موشكافانه به كار مي­ گرفته است. هدف اصلي اين پژوهش پاسخ دادن به اين سوال است كه مهمّ­ترين ويژگي­ هاي سبكي ظهوري از نظر زباني، نحوي، ادبي و فكري كدامند؟ نتايج پژوهش، نشان داد كه تازه­ گويي و مبالغه در تخيّل سبب شده كه فهم برخي از ابيات وي با دشواري همراه گردد و در برخي موارد نارسايي لفظ و معني ديده شود و نيز چون شاعر سعي در ايجاد تصاوير نو و مضامين پيچيده دارد، استعاره ­ها و تشبيهات بديع و نامكرّر در شعرش نمود فراوان يافته است. كاربرد تمثيل، اسلوب ­معادله، مراعات نظير، تلميح، پارادكس­ و مضامين و تركيبات تازه در ديوان غزليّاتش بسامد بالايي دارد.

Zohuri Torshizi is one of the competent Indian Style poets in the 10th and 11th A. H. centuries who has been remained unknown in Persian language and literature. By his strong power of mind and sophisticated imagination he was able to compose meaningful, stable poetry with modern themes which are difficult to grasp. This punctilious poet of the Safawid era, by using exquisite similes and metaphors has created new compounds and expressions meticulously. The main aim of this research is: What are the most significant traits of Zohuri's style from lingual , syntactic, literary and thinking point of view ? The results of the research showed that innovation in speech and exaggeration in the imagination caused his poetry to be understood with difficulty and sometimes together with misunderstanding of the meaning and in this way the metaphors and similes have appeared themselves in a challenging way in his poetry; and the last word is that the usage of allegory, the method of equilibrium, allusion, paradox and new themes and compounds have high frequency in his divan – book of poetry.