رتبه‌بندي عوامل درون‌سازماني و برون سازماني موثر بر گزارشگري مالي متقلبانه با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي

Ranking of internal and external factors affecting fraudulent financial reporting using a hierarchical analysis process

هدف پژوهش حاضر تعيين اهميت و رتبه ­بندي عوامل درون­ سازماني و برون سازماني موثر بر گزارشگري مالي متقلبانه است. جامعه آماري در اين تحقيق شامل اعضاي جامعه حسابداران رسمي ايران بوده كه داراي شاخصه­ هايي همچمون سابقه تدريس در دانشگاه، دارا بودن مدرك دكتري، سابقه فعاليت حرفه ­اي در حرفه حسابرسي و مديريت مالي مي ­باشند كه با توجه به قيود مطرح شده تعداد 30 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. در اين پژوهش براي تجزيه و تحليل داده ­ها از تكنيك AHP و نرم ­افزار اكسپرت چويس استفاده شده است. نتايج تجزيه و تحليل نشان داد كه عوامل برون ­سازماني در ايجاد گزارشگري متقلبانه با امتياز 0.243 در اولويت اول بوده و عوامل درون ­سازماني با امتياز 0.214 در اولويت بعد قرار گرفت. همچنين با توجه به نتايج پژوهش، از عوامل برون­ سازماني به ترتيب عوامل مرتبط با ويژگي­ هاي حسابرسي مستقل، عوامل فرهنگي، عوامل قانوني و نظارتي خارج از سازمان و از عوامل درون ­سازماني به ترتيب ويژگي­ هاي حرفه­ اي و ساختار مديريت، ويژگي­ هاي رفتاري مديريت، ويژگي­ هاي رفتاري و اخلاقي، ويژگي­ هاي مرتبط با خطاهاي سيستمي و انساني داراي بيشترين اهميت بوده است

The purpose of this study is to determine the importance and ranking of internal and external factors affecting fraudulent financial reporting. The statistical population in this study includes members of the Iranian Society of Certified Public Accountants who have characteristics such as teaching experience at the university, having a doctorate, history of professional activity in the profession of auditing and financial management, which according to the restrictions 30 people were considered as a sample. In this research, AHP technique and Expert Choice software have been used to analyze the data. The results of the analysis showed that extra-organizational factors were the first priority in creating fraudulent reporting with a score of 0.243 and intra-organizational factors were the next priority with a score of 0.214. Also, according to the research results, from external factors, respectively, factors related to the characteristics of independent auditing, cultural factors, legal and regulatory factors outside the organization, and from internal factors, respectively, professional characteristics and management structure. Behavioral characteristics of management, behavioral and moral characteristics, characteristics related to systemic and human errors have been the most important.