پديد آورندگان :
حسيني موسوي ، معصومه دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي - گروه گياه پزشكي، اهواز، ايران , همتي، علي دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي - گروه گياه پزشكي، اهواز، ايران , راسخ ، آرش دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي - گروه گياه پزشكي، اهواز، ايران
كليدواژه :
كرم برگ خوار پنبه , مقاومت گياه , جدول زندگي دوجنسي , سبزي‌هاي برگي , مديريت تلفيقي آفت
چكيده فارسي :
كرم برگ‌خوار پنبه، Spodoptera littoralis (Boisd) (Lepidoptera: Noctuidae) آفتي مهم و چندينخوار است كه منجر به خسارت اقتصادي روي محصولات كشاورزي در ايران و بسياري از مناطق جهان مي‌شود. در پژوهش حاضر، تأثير تغذيه از هفت گونه از سبزي‌هاي برگي مختلف شامل خرفه، تره، جعفري، ريحان، شويد، گشنيز و نعناع بر پراسنجههاي زيستي و جدول زندگي S. littoralis در شرايط دمايي 2±25 درجهي سلسيوس، رطوبت نسبي 5±60 درصد و دورهي نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي بررسي شد. طولاني‌ترين دورهي رشدي پيش از بلوغ آفت مربوط به حشرات پرورش يافته روي خرفه (49/0 ± 67/40 روز) و كوتاه‌ترين آن روي ريحان (42/0 ± 22/30 روز) و گشنيز (32/0 ± 76/30 روز) بود. ميزان باروري شبپره هنگام تغذيه از خرفه (82/21 ± 32/199 تخم) به طور معني‌داري كمتر از بقيه ميزبان‌ها بود و بيشترين آن روي گشنيز (82/62 ± 06/481 تخم)، ريحان (68/28 ± 97/428 تخم) و تره (58/26 ± 26/409 تخم) ثبت شد. علاوه بر اين، نتايج حاصل از پراسنجههاي دموگرافيك آفت نشان داد كه كمترين مقادير نرخ ذاتي افزايش جمعيت (r) و نرخ خالص توليدمثل (R0) روي خرفه (به‌ترتيب 072/0 ± 124/0 بر روز و 51/17 ± 92/67 نتاج) و بيشترين ميزان آن روي گشنيز (به‌ترتيب 064/0 ± 161/0 بر روز و 94/53 ± 70/275 نتاج) مشاهده شد. نتايج تجزيه خوشه اي نشان داد كه گشنيز حساسيت نسبي بالاتري نسبت به S. littoralis نشان داد و به عنوان ميزبان مناسب براي رشد اين آفت تعيين شد. برعكس، خرفه مقاومت نسبي بالاتري در مقابل آفت داشت. اميد است اطلاعات به‌دست آمده در اين پژوهش بتواند در پيشبرد برنامه‌هاي مديريت تلفيقي S. littoralis و درك بهتر تعاملات بين ميزبان با آفت مفيد واقع شود
چكيده لاتين :
The cotton leafworm, Spodoptera littoralis (Boisd) (Lepidoptera: Noctuidae), is an important and polyphagous pest that causes considerable damage to agricultural crops in Iran and many other parts of the world. In this research, the effects of seven different leafy vegetables, including Purslane, Chives, Parsley, Basil, Dill, Coriander and Mint were assessed on the biological and life table parameters of S. littoralis at 25 ± 2°C, 60 ± 5% RH, and a photoperiod of 16:8 (L:D) hours. The longest development period was in the insects fed on Purslane (40.67 ± 9.49 days), and the shortest was obtained on Basil (30.22 ± 0.42 days) and Coriander (30.76 ± 0.32 days). The lowest value of fecundity was on the Purslane (199.32 ± 21.82 eggs), and the highest was recorded on the Coriander (481.06 ± 62.82 eggs), Basil (428.97 ± 28.68 eggs) and Chives (409.26 ± 26.58 eggs) vegetables. In addition, the results of demographic parameters showed that the intrinsic rate of increase (r) and net reproductive rate (R0) of S. littoralis were lowest on the Purslane (0.124 ± 0.072 day-1, and 67.92 ± 17.51 offspring, respectively), and highest values were observed on the Coriander (0.161 ± 0.064 day-1, and 275.70 ± 53.94 offspring, respectively). The cluster results indicated that Coriander was relatively susceptible host for feeding of S. littoralis. In contrast, the Purslane was found the relatively resistant (least appropriate) host for this pest, which could be useful in the development of integrated pest management strategies, and understanding plant-herbivore interactions.
