كليدواژه :
خودسوزي , نظريه مبنايي , دوسوگرايي جامعه شناختي , غير عقلاني بودن انتخاب عقلاني ـ تنبيهي
چكيده فارسي :
هدف پژوهش حاضر مطالعه اكتشافي تجربه زيسته زنان اقدام كننده به خودكشي با تأكيد بر خودسوزي جهت پاسخگويي به چرايي انتخاب شيوه خودسوزي آنان است. اين مقاله با روش كيفي و بهره برداري از رويكرد روشي نظريه مبنايي انجام گرفته است. جامعه مورد مطالعه، زناني كه خودسوزي موفق و ناموفق داشته‌اند و همچنين مطلعين كليدي مانند خانواده‌ها و نزديكان آنها مي‌باشد. داده‌ها با تكنيك مصاحبه نيمه استاندارد گردآوري شده و نمونه‌ها بر اساس ابعاد رويكرد روشي مذكور كه عبارت‌اند از دريافت پديده، شناخت شرايط علي، زمينه اي و ساختاري آن و شناسايي راهبردها و پيامدهاي پديده، انتخاب شده‌اند. داده‌ها طي سه مرحله كدگذاري باز، محوري و گزينشي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته‌اند. حجم نمونه، تا رسيدن به اشباع نظري 29 مورد بوده است و اعتبار يافته‌ها از طريق تأييد و تطبيق با نظر داوران متخصص و مطلعين كليدي تأمين گرديده است.
يافته‌ها بيانگر آن است كه شرايط دوسوگرايي جامعه‌شناختي (چالش هنجارهاي عصبيت ايلي ـ طايفه‌اي با آموزه‌هاي ديني ـ محلي ـ رسانه‌اي، و آموزه‌هاي مدرنيته) بر انگيزه زنان در ايلام براي تغيير شرايط مردسالاري خانوادگي و خويشي تأثير گذاشته تا به شيوه هنجاري خودسوزي، به عنوان انتخابي عقلاني ـ تنبيهي كه داراي كارآمدترين تأثير در تغيير شرايط است، اقدام كنند. ولي اين نوع انتخاب، به قول هربرت ماركوزه پيامدي غيرعقلاني دارد. همچنين علت انتخاب شيوه خودسوزي، در انگيزه تغيير شرايط مردسالاري ريشه دارد.
چكيده لاتين :
The purpose of the present research is to explore the lived experience of women attempted to suicide, with emphasis on Self-immolation in order to make hypotheses to answer why they choose the Self-immolation method. This paper has been done through a qualitative method, exploiting the methodological approach of grounded theory. The study population is women who have had successful and unsuccessful self-immolation, as well as key informants such as their families and relatives, was selected using in-depth and semi-standard interview techniques, based on the dimensions of the method approach, which include receiving phenomena, causal conditions, conditions, contexts, structural conditions, strategies and consequences. Qualitative data have been continuously analyzed comparatively through coding. The sample size of 29 cases was determined based on theoretical saturation and the findings were validated by confirmation and adaptation with the opinion of expert judges and key informants. Findings suggested that sociological ambivalence conditions (the challenge of tribe or racial prejudicial norms with religious, native, local and media doctrines and modernity doctrines) would affect the motivation of women in Ilam city to change the conditions of patriarchy, and attempt to Self-immolation as a rational- punitive act with great influence on changing conditions. But, according to Marcuse, this choice has an irrational consequence. Meanwhile, a major difference between choice of Self-immolation and other suicide methods has originated in the motivation to change the conditions of patriarchy, while main motivation for other methods is to escape from that situation.
