كاربست رويكردهاي نظري جامعه‌شناسي در تاريخ شفاهي

Applying Theoretical Approaches of Sociology in Oral History

بينارشته‌اي بودن تاريخ شفاهي موجب شده است، تا كاربست‌ها و كاركردهاي نظري و عملي ديگر رشته‌هاي علوم انساني، به‌ويژه علوم اجتماعي در اين گونه تاريخ‌نگاري مورد توجه قرار بگيرد. براي مطالعات جامعه‌شناختي رويكردهاي متعددي برشمرده‌اند، رويكرد زبان‌شناسي و انسان‌شناسي از جمله آنها هستند. زبان‌شناسي امروزه يك رشته كاملاً انديشناك است، كه در پي ساختن و يافتن نشانه‌ها، معناها و مفاهيم عميق‌تر از انسان، انديشه رفتار، عملكرد و احساس اوست. انساني با هزارتوي ناشناخته كه شايد بتوان با علم «انسان‌شناسي»‌ كمي (ذره‌اي) معرفت از اندرون و برون‌اش به دست آورد. تاريخ شفاهي به‌عنوان يك پديده مرتبط با انسان، درباره انسان و جهان انسان؛ راهي براي انتقال پيام‌ها، معناها و روايت‌هايش مي‌جويد، كه از دهليز زبان مي‌گذرد. انسان صاحب زبان است، و زبان به مفهوم انديشه در ساخت جامعه و نهادهاي انسان نقش ايفا مي‌كند. انسان در محيط باورها، مراسم، آئين‌ها، فولكلورها، و نهادهاي برساخته اجتماعي و فرهنگي محصور است. شناخت چنين انساني نيازمند زبان، معناها، نشانه‌ها و نمادهايي است كه با مطالعات زبان‌شناسي و انسان‌شناسي، تا حدودي رفع مي‌شود. بررسي برخي كاركردها و مفاهيم زبان‌شناختي در كنار آرا و نظريه‌هاي انسان‌شناسي بر جلوه‌هاي تاريخ شفاهي خواهد افزود. در اين نوشتار كوشش خواهد شد به شيوه استنباطي و تبييني، و با ارائه مباحث مقدماتي در خصوص «زبان‌شناسي» و «انسان‌شناسي» مسير تأمل و تعمق بر جنبه‌هاي ناديده تاريخ شفاهي گشوده شود.

Oral history as an interdisciplinary field has made the pragmatics and theoretical functions of other disciplines of humanities, particularly social sciences, being noted in this kind of historiography. There are several approaches for sociological studies; such as linguistics and anthropology. These days linguistics is a totally apprehensive discipline that is in search of constructing and finding deeper signs, meanings and concepts of human, and the thought, behavior, act and sensation of his/her. A human with his unknown labyrinth that anthropology might reveal some (a bit) knowledge of his/her inner and outer world. Oral history as a phenomenon related to human, about human and his/her world; is about to find a way to transfer his/her messages, concepts and narratives that pass through the language. Human owns the language and language as a thought plays its role in the structure of society and human institutions. Human is surrounded by his/her believes, costumes, folklores and the sociocultural institutions. Identifying this human needs a language, meanings, signs and symbols that can attained to some degree through linguistic and anthropological studies. Studying some functions and linguistic concepts beside anthropological ideas and theories can reveal more aspects of oral history. This paper tries represent a way for hesitation on unknown aspects of oral history based on perceptive and explanatory methodology and presenting introductory discussions on linguistics and anthropology.