فمينيسم در ايران ( بررسي جامعه‌شناختي فمينيسم ايراني؛ نمونۀ مورد مطالعه: قرۃالعين)

Sociological study of Iranian Feminism: A case study of Qorrat al-Ain

فرض اصلي اين پژوهش بر بنيان وجود مؤلفه­ هاي مشترك ميان اهداف قرۃالعين در چارچوب جنبش بابيه با اهداف فمينيسم غربي استوار است. پرسش ­هاي اساسي عبارتند از اين­كه: آيا كنش­هاي قرۃالعين با هدف ايجاد موقعيت ­هاي برابر ميان زنان و مردان، احقاق حقوق زنان و تلاش براي مرتفع كردن تبعيض­ هاي ساختاري عليه آنان، واجد مؤلفه ­هاي اوليه­ اي از جنبش فمينيسم غربي بوده است يا خير؟ و در صورت هم­سويي اين جنبش با همتاهاي خارجي، چه عناصر مشتركي در نگرش زنِ معترض ايراني با فمينيسم غربي ديده مي­شود؟. اين موضوع در پارادايم كيفي، با روش اسنادي و با انتخاب نمونۀ هدفمند در مقطع كوتاهي از عهد قاجاريه، و با تمركز بر جنبش بابيه به عنوان فرامتن مطالعه شده است. هم چنين مروري كوتاه بر ره يافت كلان فمينيسم و ديدگاه فوكويي در تبارشناسي تجربۀ پلِبِيَني، تحليل تئوريكي آن را پوشش مي­ دهند. نتايج گواهي مي­ كنند كه پاسخ ِ هر دو پرسشِ پژوهش مثبت است؛ با تأكيد پژوهشگر بر اين رويكرد كه هيچ نشانه ­اي ­دالِّ بر وجود ارتباطِ بدون واسطه ميان نمونۀ انتخابي با فمينيسم غربي و نگرش معطوف به تئوري ِتوطئه مفروض نيست و نگاه پژوهشگر به اين جنبش، به سان پديده­اي طبيعي، معلولِ شرايط، علل تاريخي و جامعوي مختص جامعۀ ايران است.

The main assumption of this research is that there is a relationship between the components and goals of Qorrat Al-Ain in the framework of the Babieh movement and Western feminism. Qorrat Al -Ain's actions aimed at creating equal opportunities for men and women, realizing women's rights, and seeking to eliminate structural discrimination against them. The question is, "Were there any early elements of the Western feminist movement in her movement?" and if this movement is aligned with its foreign counterparts, what common elements can be seen in the attitude of the Iranian protesting women to the Western feminist movement? With the use of the qualitative paradigm and documentary method, we focused on Babieh movement as hypertext in the Qajar era. Our theoretical framework is based on a review of relevant and selective theories of the macro-feminist approach and Foucault's genealogy of the Plebian experience. The results show that the answer to both research questions is yes. The researcher emphasizes the approach that there is no presumption of a direct connection between the selected sample and Western feminism and the conspiracy theory approach. Also, for this researcher, this movement is like a natural phenomenon caused by the historical and social conditions of Iranian society.