بررسي اثر ضدليشمانيايي عصاره متانولي ريشه گياه قاصدك (Taraxacum Officinale) بر پروماستيگوت‌هاي Leishmanaia Major در محيط كشت آزمايشگاهي

زمينه و هدف: ليشمانيوز جلدي يكي از بيماري‌هاي مشترك بين انسان و حيوان است كه به عنوان يك مشكل بهداشتي در ايران و بسياري از كشورهاي دنيا محسوب مي‌شود. در حال حاضر، جهت درمان ليشمانيوز جلدي از گلوكانتيم استفاده مي‌شود كه با توجه به عوارض بالا و ايجاد مقاومت، استفاده از درمان جايگزين، مخصوصاً استفاده از گياهان و تركيبات طبيعي مورد توجه محققين قرار گرفته است. هدف از اين مطالعه، بررسي فعاليت ضدليشمانيايي عصاره متانولي ريشه گياه قاصدك (Taraxacum Officinale) بر پروماستيگوت‌هاي ليشمانيا ماژور در محيط كشت آزمايشگاهي است. روش بررسي: در اين مطالعه تجربي، عصاره به روش سوكسله تهيه و براي بررسي اثر عصاره‌ متانولي ريشه گياه قاصدك، بر انگل ليشمانيا ماژور غلظت‌هاي 1200‌300 ميلي‌گرم بر ميلي‌ليتر فراهم شد. آمفوتريسين B به عنوان كنترل مثبت و آب مقطر به عنوان كنترل منفي در نظر گرفته شد. سپس به تمام لوله‌ها 106 عدد انگل زنده اضافه و تمام گروه‌ها در دماي 1 ±‌25 درجه سانتي‌گراد نگهداري و در فواصل زماني 24‌، 48 و 72 ساعت تعداد انگل‌هاي زنده توسط تريپان بلو و با استفاده از لام نئوبار و ميكروسكوپ نوري (روش Hemocytometer) شمارش انجام شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار SigmaPlot trade;13 ميزان IC50 براي عصاره فوق محاسبه شد. تمام مراحل آزمايش در سه نوبت تكرار و نتايج به صورت ميانگين در نظر گرفته شد. يافته‌ها: ميزان IC50 عصاره متانولي ريشه گياه قاصدك بعد از 24، 48 و 72 ساعت بر پروماستيگوت‌هاي ليشمانيا ماژور04/1، 9/0 و 68/0 ميلي‌گرم بر ميلي‌ليتر محاسبه شد. بالاترين درصد مهار رشد (100 درصد)، در غلظت 1200 ميلي‌گرم بر ميلي‌ليتر بعد از 72 ساعت مواجهه، مشاهده شد. نتيجه‌گيري: عصاره‌ متانولي ريشه گياه قاصدك در غلظت‌هاي مختلف بر رشد پروماستيگوت‌هاي ليشمانيا ماژور اثر ممانعتي دارد و پيشنهاد مي‌شود بررسي‌هاي بيشتر و كامل‌تري بر اجزاي تشكيل‌دهنده‌ اين گياه و اثر كشندگي انگل در شرايط درون‌تني انجام شود.