افزايش توليد شير، اسيدهاي چرب غيراشباع و اسيد لينولئيك كونژوگه شير گاوهاي شيرده هلشتاين با استفاده از موننسين

مقدمه و هدف: اسيد چرب لينولئيك كنژوگه (CLA) موجود در چربي شير تاثير مثبتي بر سلامت قلب و عروق دارد لذا تلاش ها بر افزايش اين اسيد چرب در شير گاو متمركز شده است. نشان داده شده است كه يونوفرهايي از جمله موننسين در تغذيۀ گاوهاي شيرده سبب افزايش عملكرد توليد شير و توان ايمني بدن مي شوند. علاوه بر آن احتمالاً موننسين با تأثيرات مفيد بر توليد شير و توان ايمني بدن، بر تركيب شير و الگوي اسيدهاي چرب شير گاوهاي شيري نيز مؤثراست. بنابراين هدف اصلي از اجراي اين آزمايش، بررسي تاثير موننسين بر توليد، تركيب و الگوي اسيدهاي چرب شير در گاوهاي هلشتاين است.مواد و روش ها: 4 راس گاو شيرده هلشتاين چند شكم زا (ميانگين زايش 3/5) با ميانگين وزني14 ± 507 و روزهاي شيردهي 16 ± 91 روز در قالب يك طرح مربع لاتين چرخشي (گردان) 4 × 4 به طور تصادفي به چهار جيره آزمايشي اختصاص داده شدند. جيره‌هاي آزمايشي شامل سطوح 0، 250، 350 و 450 ميلي‌گرم موننسين در كيلوگرم ماده خشك جيره بودند. هر گاو در طي 4 دوره، تمام جيره‌هاي آزمايشي را دريافت كرد. طول هر دوره آزمايشي 21 روز بود كه 14 روز اول هر دوره براي سازش پذيري گاوها و 7 روز آخر براي جمع آوري داده‌ها در نظر گرفته شد. جيره‌هاي غذايي با استفاده از نرم افزار NRC(2001) متعادل شدند. نسبت علوفه به كنسانتره در هر چهار جيره، 44 به 56 درصد بود. گاوها روزانه دو بار دوشيده شدند و ركورد هر دو وعده به عنوان ركورد روزانه ثبت مي شد. نمونه هاي خوراك و پس آخور براي ماده خشك، ماده آلي، پروتئين خام، چربي خام، NDF آناليز شدند. توليد شير نيز در دوره 7 روزه جمع آوري داده ها به صورت روزانه ثبت گرديد. در روزهاي 17 و 18 هر دوره آزمايشي نمونه گيري از شير انجام شد. الگوي اسيدهاي چرب نمونه شير در آزمايشگاه تغذيه اداره دامپزشكي ايلام با دستگاه گاز كروماتوگرافي تعيين شد.يافته ها: نتايج اين تحقيق نشان داد افزودن موننسين توليد شير خام و شير تصحيح شده براي 4 درصد چربي را به طور معني‌داري افزايش داد (0/05 p). همچنين موننسين، غلظت اسيدهاي چرب كوتاه زنجير در چربي شير را كاهش داد اما بر غلظت اسيدهاي چرب متوسط زنجير و بلند زنجير اثر معني‌داري نداشت. افزودن موننسين غلظت اسيدهاي چرب اشباع را كاهش و غير اشباع هاي 18:1 (امگا9) و 18:1 (ترانس9) و اسيد لينولئيك كونژوگه (سيس9، ترانس11) شير را افزايش داد. نتيجه گيري: در مجموع اين پژوهش نشان داد موننسين سبب افزايش توليد شير، غلظت اسيدهاي چرب غيراشباع، اسيد لينولئيك كونژوگه چربي شير و كاهش غلظت اسيدهاي چرب كوتاه زنجير و اسيدهاي چرب اشباع در چربي شير مي شود.