پويايي‌هاي ارزش در معرض ريسك: رويكرد كاپولا ـ VAR بهينه‌شده با الگوريتم فرا ابتكاري PSO

برآورد دقيق و صحيح ارزش در معرض ريسك (VaR)   از جمله موضوعات مورد توجه پژوهشگران و نهادهاي مالي است. عليرغم مفهوم ساده VaR، اندازه‌گيري آن داراي محدوديت هايي همانند فرض نرمال بودن توزيع، عدم در نظر گرفتن پويايي ها در طي زمان و در نظر گرفتن چندك هاي شرطي به‌صورت خطي است. در اين پژوهش از مدل MCAViaR و مدل كاپولاي تركيبي نوع كلايتون و t براي برآورد VaR و از الگوريتم بهينه‌سازي ازدحام ذرات (PSO) به‌منظور تخمين پارامتر وابستگي، براي حل اين مشكلات استفاده شده است. نمونه پژوهش ده شركت بزرگ و فعال بورس تهران و دوره زماني پژوهش از فروردين سال 1398 تا اسفند سال 1398 است. نتايج پژوهش نشان مي­دهد كه ضرايب وابستگي دمي مدل MCAViaR براي سهام مورد مطالعه برخلاف پژوهش هاي خارجي برابر صفر است و در نتيجه اين مدل را مي‌توان به دو معادله مستقل CAViaR تقسيم كرد. نتايج حاصل از تخمين كوانتايل‌هاي متغير با زمان، نيز حاكي از آن است كه سري‌هاي زماني كوانتايل‌هاي حاصل از مدل كاپولاي تركيبي به سبب فركانس بالاي زماني نسبت به مدل MCAViaR، پويايي‌ را به‌خوبي نشان مي‌دهد. نتايج حاصل از آزمون پس‌آزمايي كوپيك نيز تأييد كننده عملكرد بهتر مدل كاپولاي تركيبي نسبت به مدل MCAViaR است.