شناسايي و بررسي سازه‌‌هاي تقاطعي غيراصولي واقع در رودخانه‌هاي حوضه خليج گرگان با استفاده از مدل هيدروليكي HEC-RAS

پيش بيني رفتار هيدروليكي رودخانه‌ ها در اثر سيلاب‌هاي احتمالي از اهميت ويژه اي برخوردار است و هر اقدامي كه در رودخانه اعمال مي شود، همانند محدودسازي مقطع رودخانه، ساخت سازه هاي متقاطع، ساماندهي موضعي رودخانه و... مورفولوژي رودخانه را تا چندين كيلومتر بالادست و پايين دست محدوده تغيير داده و ممكن است باعث ناپايداري رودخانه و ايجاد مشكلات جدي براي مردم منطقه و تاسيات زيربنايي منطقه شود. در مقاله حاضر به بررسي اين نوع سازه هاي تقاطعي (مانند پل ها) با استفاده از مدل هيدروليكي HECRAS در محدوده خليج گرگان و قسمتي از شهرستان كردكوي پرداخته شده و به ترتيب ۸ و ۱۲ سازه تقاطعي غير اصولي در شهرستان هاي بندرگز و كردكوي شناسايي گرديد. براساس نتايج حاصل اكثر سازه هاي تقاطعي غير اصولي واقع در منطقه مورد مطالعه داراي ارتفاع كمي بوده كه با توجه به ظرفيت آبگذري محدود رودخانه ها باعث گرفتگي پل در مواقع سيلابي شده و باعث برخورد جريان سيلابي به دو طرف دهانه‌هاي پل شود. تنگ شدگي مقطع رودخانه به وسيله پايه هاي عريض برخي از پل هاي غير اصولي احداث شده در اين حوضه نيز باعث پس زدگي آب به بالادست پل و نهايتا موجب سرريز شدن آب بر روي جاده هاي ارتباطي در هنگام سيل خواهد شد. لذا ضروريست براي كنترل سيل و تجمع اجسام شناور در محدوده مورد بحث، عرض مناسب براي دهانه پل در نظر گرفته شود به طوريكه از بلندترين جسم شناور در محدوده رودخانه بزرگتر باشد. بدين منظور ۷ نمونه از سازه هاي داراي اولويت در شهرستان هاي مذكور براساس استانداردها، مشخص و ابعاد اصلاحي براي هريك از اين سازه ها پيشنهاد گرديده است.