بررسي ديدگاه مؤلف تبصرة الإخوان در بيان اكبريت قرآن

حديث ثقلين بيانگر اعتقاد شيعه به تحريف‌ناپذيري قرآن و عصمت ائمه (ع) است. اين حديث به پيروي از قرآن و عترت توصيه مي‌كند. در اين زمينه مباحثات و شبهاتي بين علما مطرح بوده است، منازعاتي مثل بحث برتري قرآن يا عترت. ملااسماعيل خواجويي، يكي از دانشمندان بزرگ قرن دوازدهم در دوره صفويه، معاصرِ علمايي همچون صدراي شيرازي، شيخ بهايي و مجلسي بود. او در پاسخ به شبهات واردشده درباره اثبات برتري قرآن بر عترت با توجه به احاديث اكبريت و افضليت قرآن، كتاب تبصرة الإخوان في بيان اكبرية القرآن را نوشت. او در اين كتاب احاديث ثقلين را كه در آن الفاظِ «اكبر»، «اقدم»، «اطول»، «اعظم» «افضل» وجود دارد، بر اساس سندها و روايات بررسي، و اثبات مي‌كند كه اين احاديث با سند معتبر در كتب شيعه وجود دارد و همچنين با قواعد حديثي (مثل عام و خاص، مطلق و مقيد، ناسخ و منسوخ و قواعد ادبي و نحوي) قرآن را در اين بحث اكبر و افضل بر عترت مي‌داند. تمسك به قرآن و عترت به عنوان برنامه زندگي از شروط لازم براي رسيدن به صراط مستقيم الاهي است كه اگر بخواهيم در مسير انسانيت قدم برداريم بايد از آنها پيروي كنيم.