آينده پژوهي استراتژي شركت هاي دانش بنيان با رويكرد سناريو نگاري

توانايي تصور آنچه كه احتمالاً اتفاق خواهد افتاد يكي از ويژگي‌هاي بسيار مهم شركت‌هاي موفق مي‌باشد. حال اگر اين شركت، شركت دانش‌بنيان باشد كه اساس رقابت و مزيت رقابتي آن‌ها بر مبناي دانش است بيشتر خواهد بود. از اين‌ رو در اين پژوهش سعي شده است با آينده‌نگري مؤلفه‌هاي مزيت ساز رقابتي در شركت‌هاي دانش‌ بنيان، سناريوهاي محتمل و درنتيجه استراتژي‌هاي مناسب براي اين شركت‌ها تدوين شود. اين پژوهش از نظر هدف كاربردي و ازنظر روش از نوع پيمايشي و در سطح اكتشافي است. جامعه آماري اين پژوهش را 97 نفر از مديران و خبرگان موجود در46 شركت دانش ‌بنيان مستقر در شهرك فناوري صنايع شيميايي شيراز و هلدينگ دانش ‌بنيان فتكو تشكيل دادند كه با توجه به نوع و مراحل پژوهش ، تيم‌هاي 15 نفره ، 7 نفره و 6 نفره به‌ صورت قضاوتي انتخاب شدند . در مرحله اول با بررسي ادبيات موضوع 4 دسته اصلي سياسي - راهبردي، اقتصادي-مالي، اجتماعي – فرهنگي و فناوري انتخاب شد و سپس با استفاده مجدد از ادبيات موضوع و مصاحبه با خبرگان 30 مؤلفه شناسايي شد و آنگاه با استفاده از نظر تيم 15 نفره از خبرگان و به روش دلفي 26 مؤلفه مزيت ساز رقابتي نهايي شد. در مرحله دوم جهت تعيين تأثيرات متقابل مؤلفه‌ها، اين مؤلفه‌ها وارد 2 پرسشنامه شد و يك تيم 7 نفره از خبرگان اقدام به تكميل آن‌ها نمودند. يكي از اين پرسشنامه‌ها جهت استفاده در تجزيه‌ و تحليل MICMAC و ديگري جهت استفاده در نرم‌افزار سناريو ويزارد تدوين شد. وجود سناريو در خروجي نرم‌افزار سناريو ويزارد و پايايي 95% پرسشنامه MICMAC اعتبار و سازگاري دروني اين 2 پرسشنامه و داده‌هاي مربوطه را تضمين مي‌كند. نتايج نرم‌افزار سناريو ويزارد 8 سناريوي قابل‌قبول (قوي) را ارائه داد كه در اين ميان 3 سناريوي خوش‌بينانه، بدبينانه و محتمل‌ترين مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. با دسته‌بندي مؤلفه‌هاي مزيت ساز در 4 دسته سياسي/راهبردي، اقتصادي/مالي، اجتماعي/ فرهنگي و فناوري، نتايج سناريوهاي سه‌گانه نيز در اين دسته‌بندي ارائه شد. در مرحله آخر نيز از تيم 6 نفره اي براي تدوين اقدامات و سياست‌هاي لازم استفاده شد كه اين تيم درنهايت 12 اقدام براي سناريوي خوش‌ بينانه، 9 اقدام براي سناريوي محتمل و 4 اقدام براي سناريوي بدبينانه پيشنهاد دادند. درمجموع مي‌توان گفت كه در شركت هاي دانش بنيان گسيل توان مديريت دانش به سمت چهار مقوله توليد بيشتر، توسعه بازار، نتيجه گرايي پروژه و كيفيت بيشتر مي تواند سناريوي مطلوب براي رسيدن به حداكثر استفاده از امكانات و فرصت ها را فراهم آورد.