گونه‌شناسي اعتراض‌هاي زنان در عصر ناصري (1264-1313ق)

ايران عصر قاجار دورۀ گذر از جامعۀ سنتي به سوي مدرنيته است. اين مسئله در ابعاد مختلف تاريخ اجتماعي اين دوره، از جمله در عرصۀ مسائل زنان، ديده مي شود. تا پيش از دوران ناصري زنان در جامعه حضوري كم رنگ و بيشتر پنهان داشتند، ولي در اين دوران شرايط اقتصادي و اجتماعي موجود و ارتباط با غرب و انديشه هاي غربي موجب آگاهي زنان و ورود آنها به عرصۀ اجتماع شد. آنچه در اين مقاله مورد توجه است اينكه زنان در دورۀ ناصري چرا و چگونه اعتراض خود را به عملكرد حاكميت بيان كردند؟ يافته هاي پژوهش كه با روش توصيفي ـ تحليلي و بر پايۀ منابع كتابخانه اي گرد آمده، حاكي از آن است كه زنان به دليل ظلم و ستم داخلي، اوضاع بد اقتصادي و در پي آشنايي با انديشه هاي غربي به اوضاع موجود معترض شدند و درخواست هاي خود را نخست به صورت عريضه به شاه و شاهزادگان عرضه كردند. ولي چون اين روش كارساز نبود، در مرحلۀ بعد با شركت در تجمعات و بلواهاي اقتصادي و مذهبي درصدد برآمدند تا صداي اعتراض خود را به گوش عوامل حاكميت برسانند.