تبيين نقش الگوهاي رويدادِ برگرفته از عوامل فرهنگي و طبيعي در شكل‌گيري الگوهاي فضايي معماري بومي؛ مطالعه‌ي موردي: روستاي سرآقاسيد

معماري بومي ايران داراي گستردگي وسيع جغرافيايي و اصول مانايي است كه بيش از هر زمان ديگري به تحليل، بازخواني و نقد علمي و منصفانه نياز دارد؛ خوانشي كه زيربناي بهبود فرايندها و روش‌هاي حفظ اين آثار، نحوه‌ي مداخله در آن‌ها، دستيابي به ريشه‌هاي فرهنگي و گونه‌شناسي معماري اين سرزمين باشد. معماري بومي به همان اندازه كه متأثر از عوامل طبيعي است؛ از باورهاي ذهني، فرهنگ محلي و رويدادهاي فردي و اجتماعي پيروي مي‌كنند. مي‌توان گفت، عوامل فرهنگي روح حاكم بر همه‌ي الگوهاي فضايي معماري بومي و الگوهاي رويداد واقع در آن‌ها را تشكيل مي‌دهد. با اين زمينه‌ي فكري است كه الگوهاي فضايي متأثر از الگوهاي رويداد و الگوهاي رويداد نيز متأثر از فرهنگ و طبيعت و درنتيجه معماري بومي به‌مثابه‌ي نمود فرهنگي نگريسته مي‌شود. اين پژوهش، ماحصل بررسي كيفيت تعامل وجوه فرهنگي و بستر طبيعي و تأثير آن‌ها بر رويدادها و درنتيجه معماري بومي روستاي سرآقاسيد، از توابع شهرستان كوهرنگ استان چهارمحال بختياري است. هدف اصلي اين پژوهش كيفي، شناسايي و ترسيم چهارچوبي الگومدار براي تحليل معماري بومي روستاي سرآقاسيد است به‌گونه‌اي كه بتواند با بررسي عوامل فرهنگي در بستر طبيعي نمونه‌ي موردمطالعه، الگوهاي رويداد و الگوهاي فضايي شكل‌دهنده‌ي آن را شناسايي و رابطه‌ي بين آن‌ها را تبيين كند. مسئله‌ي پژوهش، نحوه‌ي ارتباط ميان الگوهاي فضايي با باور مردمان، ريشه‌هاي فرهنگي و محدوديت‌هاي طبيعي، و نيز نحوه‌ي بروز آن‌ها در ساختار كالبدي روستاست. پژوهش حاضر با روش توصيفي تحليلي، در بستري از مشاهدات ميداني، بررسي‌هاي عيني و كروكي‌هاي تحليلي و نيز انجام مصاحبه‌ي عميق باهدف شناسايي الگوهاي تشكيل‌دهنده‌ي روستاي هدف انجام پذيرفته است و نتايج اين تحقيق حاكي از آن است كه الگوهاي رويداد، نمود عيني عوامل فرهنگي و طبيعي است كه در قالب الگوهاي فضايي تجلي يافته است.