مقايسه تأثير زماني رايحه نعناع و اسطوخودوس برتهوع و استفراغ بارداري بر اساس شاخص رودز

مقدمه: تهوع و استفراغ بارداري، شكايت شايعي است كه سلامت زن باردار و جنينش را تحت تأثير قرار مي دهد و بر كيفيت زندگي زنان باردار به‌طور قابل توجهي مؤثر است، لذا مطالعه حاضر با هدف مقايسه تأثير زماني رايحه نعناع و اسطوخودوس بر تهوع و استفراغ بارداري بر اساس شاخص رودز طراحي شد.روش‌كار: اين مطالعه نيمه تجربي در سال 95-1394 بر روي 107 زن باردار با سن بارداري 166 هفته مراجعه كننده به درمانگاه مراقبت هاي دوران بارداري شهر تهران انجام شد. افراد در سه گروه نعناع، اسطوخودوس و دارونما (روغن كنجد) قرار گرفتند. شركت كنندگان به‌مدت يك هفته به‌ترتيب رايحه نعناع، رايحه اسطوخودوس و روغن كنجد را 2 بار در روز (قبل از استراحت بعد از ظهر و خواب شب) به‌مدت 20 دقيقه استنشاق نمودند. ميانگين نمره كل شاخص رودز قبل و طي روزهاي مداخله و متغيرهاي اين شاخص قبل و روز هفتم بعد از مداخله در سه گروه مقايسه شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS (نسخه 16) و آزمون‌هاي آناليز واريانس، تي زوجي، تي مستقل، كروسكال واليس، كاي اسكوئر، فيشر و تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر انجام شد. ميزان p كمتر از 0.05 معني دار در نظر گرفته شد.يافته‌ها: قبل از مداخله ميانگين نمره كل و متغيرهاي شاخص رودز بين سه گروه تفاوت آماري معناداري نداشت. از روز پنجم پس از مداخله، ميانگين نمره كل شاخص رودز بين سه گروه تفاوت آماري معنادار داشت (روز پنجم 0.047=p، روز ششم 0.009=p و روز هفتم 0.001=p). ميانگين نمره كل شاخص رودز در روز پنجم و ششم بعد از مداخله در گروه نعناع كم تر از گروه دارونما بود (به‌ترتيب 0.020=p، 0.002=p). در روز هفتم، ميانگين نمره كل اين شاخص در گروه نعناع و اسطوخودوس كم تر از گروه دارونما بود (به‌ترتيب 0.0001 p و 0.008=p). مقايسه متغيرهاي شاخص رودز در روز هفتم پس از مداخله نشان داد، در گروه نعناع شدت تهوع (0.001=p)، دفعات تهوع (0.001=p) و دفعات اق زدن (0.002=p) و در گروه اسطوخودوس شدت تهوع (0.011=p) كم تراز گروه دارونما بود.نتيجه‌گيري: در اين مطالعه تأثير رايحه نعناع بر تهوع و استفراغ بارداري زودتر از رايحه اسطوخودوس ظاهر شد، همچنين بر اساس شاخص رودز، بر متغيرهاي بيشتري از تهوع و استفراغ بارداري مؤثر بود. استفاده از رايحه نعناع و اسطوخودوس مي تواند به‌عنوان يك روش ساده، در دسترس و بدون عارضه در كاهش تهوع استفراغ زنان باردار مدنظر قرار گيرد.