منطق فازي و اعتباريات عملي در قضاياي اخلاقي

سنخ قضاياي اخلاقي از منظر علامه طباطبايي و اعتباري بودن «حسن و قبح» كه مبناي آنهاست، حكايت از آن دارد كه نمي توان به ارزيابي و استنتاج قضاياي اخلاقي با استفاده از منطق دوارزشي كلاسيك يا حتّي منطق چندارزشي رياضي پرداخت. فيلسوف متبحّر در فقه و اصول به اطلاق در مفاهيم و نسبيت در مصاديق اخلاقي قائل است. قضاياي اخلاقي اعتباري و تابع متغيّر پيوستۀ مصالح و مفاسد عام هستند. «منطق فـازي» يا «منطق ابهـام» الگويي از استدلال هاي توأم با تقريب در ارزيابي هاي انساني به دست مي دهد و مي تواند با جايگزين كردنِ متغيّرهاي زباني با متغيّرهاي عددي، مفاهيم، متغيّرها و سيستم هاي نادقيق و مبهم بسياري را به زبان رياضي شبيه سازي نمايد. «درستي» يك متغير زباني است؛ زيرا با عبارات «درست» و «خيلي درست» و «نسبتاً درست» و «نه خيلي درست» و «نادرست» و «نه خيلي درست و نه خيلي نادرست» و نظاير اين ارزش گذاري مي شود. در اين نوشتار بر اساس بازنمايي مؤلفه اي ارزش هاي «درستـي» به عنوان يك متغير زباني اثبات مي شود كه تا كنون، منطـق فازي كامل ترين مرجع شناخته شدۀ ارزش گذاري در قضاياي اخلاقي، به منظور نيل به ارزيابي هاي دقيق در تصميم گيري هاي پيچيدۀ انساني است.