هنجاريابي مقياس تكاملي شيرخواران و نوپايان بيلي براي كودكان ايراني

هدف: تكامل شامل حيطه‌هاي حركتي، شناختي، ارتباطي و عاطفي‌اجتماعي است. تكامل دوران ابتداي كودكي به دليل رشد سريع مغز اهميت فراواني دارد. تشخيص زودرس تأخير تكاملي براي آزمون بهنگام امري ضروري محسوب مي‌شود. هدف از اين مطالعه، هنجاريابي نسخه فارسي مقياس تكاملي بيلي دركودكان 1 تا 42‌ماهه ايراني بود. روش بررسي: آزمودني‌ها (1700 نمونه) با توجه به 17 گروه سني و با در نظر گرفتن 100 نمونه در هر گروه، بر اساس آمار و سرشماري مركز آمار ايران براي جمعيت كودكان صفر تا 42 ماه انتخاب شدند. براي هر گروه سني، كل نمرات خام 5 مقياس شناختي، ارتباط دركي و بياني، حركات ظريف و درشت، به نمرات تراز‌شده با ميانگين 10 و انحراف معيار 3 تبديل شد. نمرات مشتق از مجموع نمرات ترازشده مقياس‌هاي شناختي، زباني و حركتي به‌دست آمد و به نمراتي با ميانگين 100 و انحراف معيار 15 با دامنه 40 تا 160 تبديل شد. نمرات رشدي (با دامنه 200 تا 800، ميانگين 500 و انحراف معيار 100)، رتبه‌هاي درصدي (با دامنه 1 تا 99 و ميانگين و ميانه 50) و معادل سن تكاملي محاسبه شد. فواصل اطمينان براي هر 5 مقياس محاسبه و منحني‌هاي مربوطه ترسيم شد. به منظور مقايسه سطح تكامل كودكان آمريكايي (نسخه اصلي آزمون) و ايراني و بررسي تفاوت نمرات دو جامعه، ميانگين نمرات خام در مقياس‌هاي پنج‌گانه از نظر معناداري اختلاف نمرات ارزيابي شد. يافته‌ها: آزمون بر روي 1744 كودك صفر تا 42‌ماهه اجرا و در 48 گروه سني هنجاريابي شد. تعداد دختران 908 (52/1 درصد) و تعداد پسران 836 (47/9 درصد) نفر بود. ميانگين نمرات 28 گروه با توجه به سن و مقياس بررسي بين دو جامعه متفاوت بود (05/P 0). در اين بررسي، در 7 گروه، ميانگين نمرات نمونه آمريكايي بالاتر از نمونه ايراني بود (طيف سني كمتر از 6 ماه) و در 21 گروه، ميانگين نمرات در نمونه ايراني بالاتر از آمريكايي بود (طيف سني بالاتر از 6 ماه). نتيجه‌گيري: براي تشخيص و آزمون بهنگام، تأخير تكاملي بايد از نمرات هنجار آزمون در ايران استفاده كرد. استفاده از نمرات هنجار نسخه اصلي آزمون در كودكان ايراني به اشتباه در تشخيص كودكان با تأخير تكاملي منجر مي‌شود.