بررسي روايي و پايايي نسخه فارسي پرسش‌نامه «دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس» در ايرانيان كانديداي جراحي تعويض مفصل زانو

هدف: هدف از اين مطالعه، بومي‌سازي و بررسي روايي و پايايي نسخه فارسي پرسش‌نامه دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس ‌در بيماران ايراني كانديداي جراحي تعويض مفصل زانو بوده است. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي، ابتدا نسخه فارسي پرسش‌نامه دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس طي 3 مرحله ترجمه انگليسي به فارسي، بررسي كيفيت ترجمه‌هاي فارسي و تلفيق آن‌ها توسط محققين و مترجمين و در‌نهايت برگردان ترجمه از فارسي به انگليسي طبق دستورالعمل ارزيابي كيفيت زندگي بين‌المللي‌ به‌دست آمد. براي بررسي اعتبار سازه نسخه فارسي پرسش‌نامه دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس‌، 103 نفر از شركت‌كنندگان كه با نمونه‌گيري ساده انتخاب شده بودند، پرسش‌نامه دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس را به همراه پرسش‌نامه‌هايTegner ، ‌پرسش‌نامه كيفيت زندگي و پرسش‌نامه فعاليت فيزيكي بين‌المللي در مرحله آزمون تكميل كردند. پرسش‌نامه دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس در مرحله آزمون بازآزمون به فاصله زماني 3 تا 7 روز توسط ۶۶ نفر از شركت‌كنندگان مجدداً تكميل شد. براي بررسي تكرارپذيري آزمون بازآزمون از ضريب همبستگي درون‌گروهي و از شاخص خطاي معيار اندازه‌گيري براي به‌دست آوردن حداقل تغيير قابل تشخيص استفاده شد. براي بررسي اعتبار سازه، پرسش‌نامه دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس از مقايسه آن با مفاهيم مشابه و غير‌مشابه پرسش‌نامه‌هاي فعاليت فيزيكي بين‌المللي،Tegner ‌ و پرسش‌نامه كيفيت زندگي (SF36) محاسبه ضريب اسپيرمن استفاده شد. همچنين اثرات سقف و كف محاسبه شد. يافته‌ها: طي ترجمه فارسي‌ به انگليسي تغيير خاصي توسط مترجمين صورت نگرفت و در مطالعه پايلوت مشكل و ابهامي توسط پاسخ‌دهندگان گزارش نشد. هيچ‌كدام از شركت‌كنندگان از سختي فهم محتواي گزينه‌هاي پرسش‌نامه شكايت نداشتند. براي بررسي تكرارپذيري آزمون بازآزمون، ميانگين و انحراف معيار پاسخ‌هاي ۶۶ نفر از شركت‌كنندگان در مرحله اول‌ 1/37 ±2/98 و در مرحله دوم طي 3 تا 7 روز بعد 1/32 ±2/89 به‌دست آمد. آزمون‌هاي روان‌سنجي در مورد تكرارپذيري آزمون بازآزمون براي نسخه فارسي پرسش‌نامه دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس، ICC=0/96, (95% ci=0/930/97) نتايج قابل‌قبولي نشان داد. با توجه به نمره حداقل تغيير قابل تشخيص برابر با ۵۰/۰، از نظر كلينيكي با ۹۵ درصد اطمينان مي‌توان گفت اگر نمره سطح فعاليت دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس از 0/05 بالاتر يا پايين‌تر برود، بهبود يا بدتر شدن در سطح فعاليت اين بيماران اتفاق افتاده است. با مشاهده نتايج حاصل از آناليز همبستگي اسپيرمن همه فرضيات اين تحقيق تأييد شد. نتايج اعتبار سازه، همبستگي قوي بين دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس ‌و Tegner (RS=0/71, p 0/001) نشان داد. همچنين همبستگي متوسطي بين دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس و پرسش‌نامه فعاليت فيزيكي بين‌المللي (RS=0/58, P 0/001) وجود داشت. همبستگي متوسط بين دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس و جزء فيزيكي كيفيت زندگي SF36(RS=0/59, P 0/001 مشاهده شد. نسبت با جزء فيزيكي پرسش‌نامه كيفيت زندگي SF36، همبستگي متوسط ضعيف‌تري بين پرسش‌نامه دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس ‌و جزء رواني پرسش‌نامه ‌كيفيت زندگيSF36 (RS=0/39, P 0/001) ديده شد. در اين مطالعه، درصد پاسخگويي به پايين‌ترين سطح فعاليت (نمره 1) كه بيان‌كننده درصد اثر كف است، 4/9 درصد و ميزان پاسخگويي به بالاترين سطح فعاليت (نمره 10) كه بازگوكننده اثر سقف است، صفر بود. بنابراين پرسش‌نامه فارسي‌شده دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس فاقد اثرات سقف و كف بود. نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد استفاده از نسخه فارسي پرسش‌نامه دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس كه ويژگي‌هاي تكرارپذيري و اعتباري قابل‌قبولي دارد، براي بيماران ايراني كانديداي جراحي تعويض مفصل زانو مناسب است.