تأخير زماني در ارائه گزارش حسابرسي و نزديكي فاصله جغرافيايي دفتر مؤسسه حسابرسي به دفتر مركزي صاحبكار: شواهدي از مزيت اطلاعاتي ناشي از تعامل مشترك و بهبود كارايي حسابرسي

هدف اين مقاله بررسي رابطه بين تأخير زماني در ارائه گزارش حسابرسي و نزديكي فاصله جغرافيايي دفتر مؤسسه حسابرسي به دفتر مركزي صاحبكار است. داده‌هاي پژوهش شامل 917 مشاهده شركت-سال است كه طبق شرايط غربالگري تعداد 131 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي سال‌هاي 1391 تا 1397 را در بر گرفته است. از مدل‌هاي رگرسيون چندمتغيره داده‌هاي تركيبي با اثرات ثابت و روش حداقل مربعات تعميم‌يافته جهت آزمون فرضيه‌هاي پژوهش استفاده شده است. يافته‌ها حاكي از آن است كه نزديكي موقعيت جغرافيايي دفتر مؤسسه حسابرسي به دفتر مركزي صاحبكار سبب كاهش تأخير در ارائه گزارش حسابرسي شده است. زيرا حسابرسان نزديك به صاحبكار تعامل بيشتري با صاحبكار داشته و اخبار خاص صاحبكار را با سهولت بيشتري دريافت كنند؛ اين موضوع سبب افزايش نظارت مؤثر حسابرسان بر صاحبكار، افزايش كارايي حسابرس و كاهش تأخير در ارائه گزارش حسابرسي مي‌شود. طبق ساير نتايج، برخي ويژگي‌هاي حسابرس، شركت، هيأت مديره و كميته حسابرسي بر تأخير در ارائه گزارش حسابرسي تأثير دارند. اظهارنظر تعديل شده حسابرسي، تخصص مالي هيأت مديره، اخبار بد، شرايط درماندگي مالي، پيچيدگي و ريسك گزارشگري، رقابت در بازار محصول و تأمين مالي از طريق بدهي و سهام تأثير مستقيمي بر تأخير در ارائه گزارش حسابرسي دارند. از طرفي چرخش حسابرس، رتبه كيفي حسابرس، استقلال كميته حسابرسي، اندازه شركت تأثير معكوسي بر تأخير در ارائه گزارش حسابرسي دارند؛ اما حق‌الزحمه حسابرس، استقلال هيأت مديره، مالكيت نهادي، تمركز مالكيت، تخصص مالي كميته حسابرسي، اهرم مالي، مخارج سرمايه‌اي و گزارش زيان تأثير معني‌داري بر تأخير در ارائه گزارش حسابرسي ندارند.