ارزيابي آثار اقتصادي تحقيقات پنبه دراستان خراسان رضوي تحت سناريوهاي اقتصاد باز و بسته

ثبات و پايداري كشت و توليد پنبه و يا هر محصول ديگري نيازمند رقابت‌پذيري آن با ديگر محصولات كشاورزي منطقه است. از اين‏رو، تحقيقات از راهكارهاي تعيين‌كننده رقابت‌پذيري محصولات كشاورزي به‏ شمار مي‏رود. تحقيق حاضر با هدف ارزيابي آثار اقتصادي تحقيقات به‏ نژادي پنبه در استان خراسان‌رضوي در دو سناريوي اقتصاد كوچك باز و بسته انجام شد. بدين منظور، از دو دسته داده ‏هاي مرتبط با فناوري (ميانگين افزايش عملكرد، پارامتر جابه‌جايي منحني عرضه، احتمال موفقيت تحقيق، عامل استهلاك) و بازار (مخارج تحقيق،قيمت محصول، كشش قيمتي عرضه و نرخ تنزيل) مربوط به پروژه ‏هاي تحقيقات به‏ نژادي پنبه كه در بازه زماني 1394 تا 1398 در مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي خاتمه يافته بود و همچنين، از روش تحليل مازاد اقتصادي استفاده شد. بر پايه نتايج مطالعه، براي هر تحقيق به‏ نژادي، تحت سناريوي اقتصاد كوچك باز، ميانگين ارزش حال خالص منافع 12718000 هزار ريال، نرخ بازده داخلي 55 درصد و نسبت فايده به هزينه 7.6 و تحت سناريوي اقتصاد كوچك بسته، به‏ترتيب، 9134351 هزار ريال، 50 درصد و 5.7 پيش‌بيني و ارزيابي شده، كه بيانگر بازده بالا و سودآوري اقتصادي پذيرفتني تحقيقات به‏نژادي پنبه تحت هر دو سناريو است؛ اما مجموعه نتايح و يافته‏ هاي پژوهش حاضر نشان داد كه تعامل و حضور در بازارهاي جهاني پنبه بر ميزان منافع و آثار توزيعي تحقيقات كشاورزي و نيز رقابت‌پذيري پنبه در استان خراسان رضوي خواهد افزود. از اين ‏رو، شايسته است كه در تدوين سياست تحقيقات كشاورزي، درجه تعامل اقتصاد كشور با بازارهاي جهاني مورد توجه قرار گيرد.