نتايج اوليۀ كاوش باستان‌شناسي تُل سوزو گِناوه، بوشهر

مطالعات باستان شناسي در سواحل شمالي خليج فارس در مراحل اوليه است؛ و هرچند دهه هاست چنين مطالعاتي در اين منطقه آغاز شده، ولي وقفه هاي طولاني و ممتد منجر به عدم دستيابي به نتايج قابل اتكاء در دوره هاي مختلف شده است. اين موضوع در دورۀ پيش از تاريخ حادتر و مشخص تر است. عدم انتشار نتايج پژوهش هاي صورت پذيرفته نيز منجر به تشديد اين معضل شده است؛ هرچند محدودۀ موردنظر اين پژوهش ازلحاظ بررسي هاي باستان شناسي داراي موقعيت خوبي است، ولي متأسفانه نتايج بررسي ها نيز به خوبي منتشر نگرديده است. مطالعه در سواحل شمالي خليج فارس امروزه صرفاً يك موضوع پژوهشي صرف نيست، بلكه با توجه به هجمه ها و جعل هاي تاريخي صورت گرفته، امروزه وظيفه اي پژوهشي است. مطالعات صورت گرفته در اين منطقه نشان داده كه حداقل از حدود هفت هزار سال پيش اقوام ساكن در ايران، در سواحل شمالي خليج فارس سكونت داشته و امكان بهره برداري از دريا را نيز داشته اند، و هرچند در دوره هاي اوليه اين استقرار به صورت فصلي بوده، ولي از هزارۀ چهارم پيش ازميلاد با توجه به شواهد معماري خشتي شناسايي شده، روستاها و سپس شهرهاي دائمي در منطقه ايجاد شده است و در دورۀ تاريخي و اسلامي نيز اين مناطق به صورت كامل مسكوني شده است. دريا علاوه بر تأمين مواد غذايي نقش بسيار حياتي در روابط تجاري از هزارۀ پنجم و چهارم پيش ازميلاد تاكنون در اين منطقه بازي كرده كه در مطالعات باستان شناسي منطقه مي بايست موردتوجه قرار گيرد. محوطۀ تل سوزو گناوه بوشهر يكي از محوطه هاي پيش ازتاريخي منطقه است كه با توجه به شواهد فرهنگي شناسايي شده از كاوش در ترانشۀ لايه نگاري اين محوطه از اواسط هزارۀ پنجم تا اواخر هزارۀ چهارم پيش ازميلاد مسكوني بوده است. ساكنان اين محوطه با نواحي داخلي منطقۀ فرهنگي فارس و جنوب غرب ايران ارتباط داشته و از منابع دريايي نيز بهره مند بوده اند.