پيشنهادي درباره كاربري بقاياي معماري مكشوفه در محوطه ساساني تل قلعه سيف آباد - كازرون

محوطه تل قلعه سيف آباد با وسعت تقريبي 160 هكتار، يكي از محوطه هاي مهم دوره ساساني است كه در غرب درياچه پريشان، در جنوب غربي شهر كازرون بر روي بستر طبيعي تل پهن شكل گرفته است. به دليل انتقال خط لوله گاز كازرون شيراز، در فاصله سال‌هاي 1363 تا 1365، بخش مياني اين محوطه به شدت تخريب شد. در نتيجه اين آسيب هاي ويرانگر، و نمايان شدن مواد فرهنگي، فعاليت سودجويان آثار باستاني در اين محوطه آغاز گرديد. در سال‌هاي 1393 و 1396 بعد از پيگيري هاي متعدد دو فصل كاوش علمي نجات بخشي، در اين محوطه انجام شد كه حاصل آن كشف يافته هاي مهمي از دوره ميانه و پاياني ساساني بود. با توجه به تك دوره اي بودن اين محوطه، از همان ابتدا كاوش افقي گسترده در دستور كار قرار گرفت. بقاياي معماري كاوش شده نشان مي­دهد كه قسمتي از بخش داخلي بنا و تعداد زيادي فضاي نسبتاً كوچك مستطيل شكل است كه از مصالح سنگ، گچ، خشت و آجر ساخته شده است. ديوار خارجي اين بنا از مصالح لاشه سنگ با ملاط گچ، و ديوارهاي جداكننده فضاهاي داخلي، اغلب از مصالح خشت و در مواردي از آجر و گچ و سنگ ساخته شده است. بر اساس عكس­هاي هوايي سال 1335، بقاياي مجموعه بناهاي متعددي در سرتاسر سطح پشته‌هاي طبيعي ديده مي شود. با توجه به كاوش‌هاي انجام‌ شده و بررسي‌هاي سطحي، احتمالاً محل كاوش شده بقاياي بناي چهارگوشي است به ابعاد تقريبي 75 در 80 متر است و پلان اين بنا با وجود اينكه منحصر به فرد است اما شباهت هايي با پلان قلعه­هاي ساساني دارد و برخلاف قلعـه هاي نظامي اين دوره، و  با توجه به يافتـه هاي درون فـضاهاي كاوش شده، كاربري اين بنا در ارتباط با فعاليت هاي اقتصادي، جمع آوري، فرآوري و توزيع و مديريت محصولات كشاورزي بخصوص خرما بوده است. بر اساس شواهد موجود باستان‌شناسي، اين بخش از محوطه، به‌طور ناگهاني و احتمالاً براثر عوامل طبيعي يا انساني تخريب و متروكه شده است. به دليل ترك ناگهاني، شواهد مرتبط با فعاليت هاي روزمره اقتصادي در اين مكان در جاي اصلي خود در فضاهاي معماري به جاي مانده، كه مطالعه آنها به ما كمك مي كند تا نوع و نحوه فعاليت هاي انجام‌شده در اين بناي دوره ساساني را درك كنيم.