بررسي وضعيت اقتصادي - معيشتي شهر سوخته از اوايل هزاره سوم تا اوايل هزاره دوم پ.م بر پايه تحليل آماري گور نهاده‌هاي قبور در گورستان شهر سوخته

از آنجايي كه تدفين در پيش از تاريخ ارتباط بسيار زيادي با ابعاد مختلف زندگي انسان دارد به همين علت مطالعه در سنت‌هاي تدفيني مي‌تواند در بازسازي زندگي اقتصادي، اجتماعي هر جامعه‌ نقش مهمي داشته باشد. شهر سوخته يكي از مهم‌ترين محوطه‌هاي باستاني هزاره سوم پ.م است كه داده‌هاي به‌دست‌آمده از كاوش‌هاي گورستان آن به عنوان بزرگ‌ترين گورستان عصر مفرغ فلات ايران، كمك فراواني در بازسازي جنبه‌هاي مختلف زندگي افراد كرده است. در اين مقاله به مطالعه تغيير و تحولات وضعيت اقتصادي - معيشتي شهر سوخته بر اساس تحليل آماري آثار درون قبور پرداخته شده است. اين مقاله از داده‌هاي به‌دست‌آمده از كاوش‌هايي كه طي سال‌هاي 1376 تا  1382 طي 7 فصل كاوش صورت گرفته، استفاده‌شده و 214  تدفين كه دوره‌هاي استقراري آنها قابل تشخيص بوده براي مطالعه انتخاب شده است. براي مطالعه و تحليل اين داده‌ها از نرم‌افزار آماري SPSS بهره برده شده و با توجه به نوع داده‌ها و اهداف پژوهش، آزمون‌هاي يك‌بعدي، رگرسيون چند متغيره، آر پيرسون و آزمون اف براي تحليل داده‌هاي اين مطالعه انتخاب شده‌اند. بر اساس نتايج به‌دست‌آمده از اين پژوهش از دوره I تا دوره IV به مرور تغييراتي در متغيرهاي تعداد اشياء، اشيا شان‌زا، ارزش عددي اشيا و ساختمان قبور رخ داده و در دوره‌هاي جديدتر كه دوره III و IV را شامل مي‌شود بر تعداد اشيا قبور و كيفيت اشيا آنها افزوده مي‌شود. تحليل اين تغييرات نشان‌دهنده تغيير در اوضاع اقتصادي اجتماعي در شهر سوخته است. ضمن اينكه مطالعه آماري اشيا و ساختار قبور مذكور نشان مي‌دهد كه هر چه از دوره‌هاي قديمي به دوران جديدتر مي‌رويم اختلاف ميان ارزش عددي قبور (كه برايندي از ساختار و كيفيت مواد فرهنگي درون هر قبر است)  بيشتر مي‌شود. اين به اين معناست كه در دورۀ III-IV شكاف احتمالي ثروت در طبقات مختلف اجتماعي بيشتر و مشهودتر بوده است كه به ثبات نسبي اقتصادي و همچنين تغيير در مناسبات اجتماعي و باورهاي مرتبط با مراسم تدفين مربوط بوده كه تأثير آن در سنت‌هاي تدفيني نيز بازتاب داشته است.