امكان سنجي تأثيرات توسعه گردشگري در عشاير بختياري

مقدمه: گردشگري در قالب الگوهاي فضايي در حال گسترش است كه گردشگري عشايري نيز يكي از اين الگوها است. توسعه گردشگري در هر الگوي فضايي مي­تواند تاثيرات و پيامدهاي خاص خود را داشته باشد. كشور ايران با توجه به برخورداري از تنوع عشايري، از ظرفيت قابل توجه­اي در زمينه توسعه گردشگري برخوردار است. هدف پژوهش: هدف اين تحقيق، امكان­سنجي تاثيرات توسعه گردشگري در عشاير بختياري است. روش­شناسي پژوهش: روش تحقيق-توصيفي-تحليلي و از نظر هدف كاربردي و جز تحقيقات كمي-ژرف­نگر است. جامعه آماري تحقيق را افراد علمي و اجرايي(كارشناسان) مرتبط با موضوع تشكيل مي­دهند. با توجه به اينكه آمار دقيقي از جامعه آماري در دسترس نيست، حجم نمونه را 200 نفر از افراد علمي و اجرايي تشكيل داده­اند. ابزار گردآوري داده­ها، پرسش نامه بوده است كه روايي آن از طريق نخبگان انجام و پايايي آن نيز از طريق آلفاي ضريب كرونباخ برابر با 81/0 محاسبه و تاييد شد. نمونه گيري نيز به صورت هدفمند انجام شد. قلمرو جغرافيايي پژوهش: قلمرو جغرافيايي پژوهش را منطقه تحت پوشش عشاير بختياري شامل استان­هاي چهارمحال و بختياري، خوزستان و اصفهان تشكيل داده­اند. يافته­ها و بحث: يافته­ها نشان مي­دهد كه سه شاخص اقتصادي، اجتماعي-فرهنگي و زيست محيطي در سطح كمتر از 05/0 معنادار هستند. اختلاف ميانگين شاخص اقتصادي(28/1) و شاخص اجتماعي (24/1) نشان مي­دهد كه تاثير گردشگري از نظر اين دو شاخص در جامعه عشايري مي­تواند مثبت باشد، اما از نظر شاخص زيست محيطي (101/1-)، نوع تاثيرگذاري آن منفي است. نتيجه رگرسيون نيز تاييد نمود كه توسعه گردشگري مي­تواند 42 درصد در ارتقاء، ظرفيت­هاي موجود عشايري موثر باشد. همچنين همبستگي پيرسون از وجود رابطه معنادار بين شاخص­هاي اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي گردشگري اشاره دارد كه با توجه به ضريب همبستگي، بين دو شاخص اقتصادي و اجتماعي رابطه مثبت و مستقيم وجود دارد. نتايج: نتيجه از وجود رابطه ميان توسعه گردشگري و ارتقاء ظرفيت­هاي عشايري اشاره دارد. توسعه گردشگري مي­تواند به بهبود برخي شاخص­هاي توسعه در جامعه عشاير منجر شود. آنچه در اين زمينه مهم است مديريت بهينه در راستاي كاهش اثرات زيست محيطي گردشگري بر زيست بوم عشاير بختياري است.