تحولات مديريت مرتع در ايران با تاكيد بر قوانين و مقررات، و مميزي مراتع در قلمرو بهره‌برداران مرتعي (بخش اول)

مقدمه: درك عميق روند تغييرات مديريتي از سنتي به مديريت مرسوم فعلي در زمينه­ي مراتع مي‌تواند در شناسايي بخش عمده‌اي از مشكلات و چالش‌هاي آن­ها موثر باشد و به تدوين راهبردهاي مناسب براي مديريت پايدار مراتع كمك كند. اين مقاله با مروري بر منابع در زمينه­ي تحولات مديريت مرتع در ايران، داده‌ها و اطلاعات دوره‌هاي تاريخي را تجزيه‌وتحليل و ارزيابي مي‌كند. هدف پژوهش: ابتدا، تاريخچه اي از مديريت سنتي مراتع ارايه مي‌شود (1). به دنبال آن، روند تاريخي تضعيف مديريت سنتي مراتع تشريح مي‌شود (2). سپس مديريت مرتع در دوره بعد از انقلاب اسلامي ايران (از سال 1357 به بعد) تبيين مي‌شود (3). در ادامه، به برخي از قوانين و مقررات در زمينه مديريت مرتع اشاره مي شود و ظهور چالش‌هاي جديد مورد بررسي قرار مي گيرند (4). در نهايت، ضمن مرور آمار سطح مراتع در دوره‌هاي مختلف تاريخي، براساس آخرين آمار ارايه شده گزارشي از ميزان مميزي مراتع ارايه مي شود (5). روش­ شناسي تحقيق: مقاله، پس از ارايه مقدمه‌اي‌ كوتاه، در راستاي ارزيابي تاريخي تحولات مديريت مرتع، براساس مطالعه مروري و بهره گيري از منابع و اسناد و مدارك، پنج محور اصلي را مورد بررسي قرار مي‌دهد. قلمروجغرافيايي پژوهش: قلمرو جغرافيايي پژوهش حاضر ارزيابي تاريخي تحولات مديريت مرتع، براساس مطالعه مروري و بهره گيري از منابع و اسناد و مدارك در مقياس ايران مي باشد. يافته ­ها و بحث: نتايج جمع‌بندي و مرور منابع، نشان مي‌دهد در طي دوره‌هاي تاريخي، مديريت مراتع متاثر از عوامل مختلف دستخوش تغييرات عمده‌اي شده است. نتايج: در راستاي مديريت جامع، يكپارچه و پايدار مراتع، توجه به ديدگاهي جامع كه بتواند از همه پتانسيل‌هاي منطقه‌اي در راستاي مديريت پايدار مرتع بهره گيرد، ضروري است. در بخش دوم، در مقاله جداگانه‌اي، تحولات جمعيتي و معيشتي بهره‌برداران مرتعي در زمينه مديريت مرتع در ايران مورد بررسي قرار مي‌گيرند.