شناسايي پيشران‌هاي كليدي توسعه گردشگري عشايري(مطالعه موردي: جشنواره منطقه عشايري قره‌قيه آذربايجان شرقي)

مقدمه: گردشگران ديگر به دنبال خدمات پيش‌پا‌افتاده نيستند و دوران پست‌مدرن اثرات خود را بر صنعت گردشگري با الهام از گردشگري خاص نشان داده است. با توجه به اينكه مناطق عشايري به‌عنوان يك ميراث فرهنگي، شامل ويژگي‌هاي خاص و ارزش‌هاي ناملموس و معنوي هستند، به نظر مي‌رسد سبك زندگي عشايري با اين بازار جديد گردشگري بسيار سازگار باشد. هدف پژوهش: جشنواره فرهنگي ورزشي قره‌قيه انتقال‌دهنده فرهنگ، زيست‌بوم، آشنايي مردم و قابليت‌هاي زندگي عشاير بوده، در وجه مشاركت و اسب‌سواري زنان منحصر‌به‌فرد است و علت اصلي استقبال گردشگران نيز همين است. يكي از چالش‌هاي اصلي توسعه روستايي و عشايري، عدم‌قطعيت بوده و مقوله توسعه صنعت گردشگري مي‌تواند با آينده‌نگاري و طراحي پيشران‌هاي كليدي منجر به توسعه منطقه‌اي شود؛ بنابراين هدف تحقيق حاضر، شناسايي پيشران‌هاي كليدي توسعه گردشگري عشايري مبتني بر جشنواره فرهنگي – ورزشي و سواركاري منطقه عشايري قره‌قيه در استان آذربايجان شرقي است. روش­ شناسي تحقيق: روش پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي بوده و به لحاظ ماهيت و گردآوري اطلاعات از نوع توصيفي - تحليلي و بر مبناي ماهيت داده‌ها تركيبي و به لحاظ زمان از نوع آينده‌نگاري است. حجم نمونه پژوهش حاضر متشكل از 30 نفر پانل افراد پاسخگو است. براي آينده‌نگاري و پردازش ماتريس تأثيرات متقابل از روش ميك‌مك استفاده شده است. قلمروجغرافيايي پژوهش: جشنواره قره‌قيه به‌عنوان حركت عظيم فرهنگي و ورزشي در شمال غرب كشور در منطقه عشايري قره‌قيه در شهرستان كليبر استان آذربايجان شرقي به‌عنوان موردمطالعه هرساله در ارديبهشت‌ماه برگزار مي‌شود. يافته ­ها و بحث: تعداد 21 متغير تأثيرگذار بر توسعه گردشگري عشايري مبتني بر جشنواره فرهنگي – ورزشي منطقه عشايري قره‌قيه در استان آذربايجان شرقي با استفاده از جلسه مصاحبه به روش پانل انتخاب شد. نتايج: تعداد شش پيشران كليدي براي رهيافت توسعه گردشگري منطقه عشايري محدوده موردمطالعه شناسايي شد. بر اساس نتايج، متغير «سواركاري بانوان به‌عنوان قهرمان رقابت‌هاي سواركاري جشنواره» و «نوستالژي به معناي احساسات مثبت برانگيخته‌شده و به‌عنوان يك عامل انگيزشي براي گردشگران جهت حضور در رويداد فرهنگي- ورزشي» در رتبه اول و دوم اثرگذاري قرار گرفته و بيشترين سهم را داشتند.