تحليل نقش كنشگران توسعه روستايي در ساماندهي مسكن روستايي (مورد مطالعه: روستاهاي شهرستان زنجان با به‌كارگيري مدل چندموضوع- چندبازيگر)

موضوع مسكن روستايي فرآيندي نهاديساختاري است و حساسيت و اهميت بسياري دارد، به گونه اي كه توفيق در آن ضرورتاً در گرو مشاركت و تعامل تمامي ذي‌نفعان (شامل سه گروه حاضر، ناظر و مسئول) است. اين مقاله با روش توصيفيتحليلي به‌دنبال تبيين و تحليل نقش كنشگران توسعه روستايي در ساماندهي مسكن روستا در شهرستان زنجان است. گردآوري داده‌ها با روش مطالعات ميداني و كتابخانه‌اي انجام شده است. جامعه آماري مورد مطالعه شامل 13 روستاي نمونه در شهرستان زنجان با جمعيت 14075 نفر است كه با فرمول كوكران، 374 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. براي تحليل داده ها از تحليل عاملي، مدل معادلات ساختاي و مدل چندموضوع ـ چندبازيگر با كمك نرم افزارهايSPSS ، Lisrel و Mactor استفاده شده است. يافته‌هاي تحقيق نشان داد كه  شاخص‌هاي قيمت زمين(0.665)؛ سهولت دريافت تسهيلات زيرساختي(0.743)؛ نوع مصالح ساختماني(0.764)؛ و رعايت استاندارد طراحي نما و چيدمان(0.747) بيشترين ضريب اهميت در ارتقاء كيفيت مسكن روستايي را دارند. بر مبناي مدل معادلات ساختاري، كنشگران بيشترين روابط علي را با شاخص مديريتي(5.01) و شاخص كالبدي(4.82) داشته اند. براساس مدل چند موضوع‌ـ‌چندبازيگر، كنشگران «بنياد مسكن انقلاب اسلامي؛ دهياري روستا و ساكنين روستا» با پيشران‌هاي «استحكام مسكوني؛ هزينه‌هاي اداري و مجوز ساخت؛ رعايت استاندارد طراحي نما و چيدمان؛ قيمت مسكن؛ صدور پروانه ساخت؛ حل دعاوي مسكن مشاع و سهولت دريافت تسهيلات زيرساختي» به عنوان عوامل اصلي در تحولات مسكن روستايي هستند. لذا براي توسعه مسكن روستايي، بهسازي كالبدي؛ توانمندسازي اقشار ضعيف روستا و تسهيل تملك قانوني زمين براي روستاييان ضروري است.