كاني‌ شناسي خاك‌هاي درجا توسعه يافته از هوازدگي بازالت در يك رديف اقليمي خشك - نيمه‌ خشك - نيمه‌ مرطوب البرز مياني

بازالت ها از جمله سنگ‌هاي آذرين حاوي كاني‌هاي حساس به هوازدگي هستند كه محصولات هوازدگي آنها به صورت كاني‌هاي ثانويه و مواد محلول مختلف در آمده و خصوصيات كاني شناسي ويژه اي ايجاد مي كنند كه به ندرت در ساير خاك‌ها يافت مي شوند. كاني‌هاي رسي بخش مهمي از سيستم خاك را تشكيل مي­دهند و در حاصلخيزي، مديريت و بهره وري پايدار خاك نقش دارند. هدف از اين مطالعه بررسي تشكيل كاني‌هاي رسي در خاك‌هاي درجا تشكيل يافته از بازالت در سه اقليم مختلف است. در اين تحقيق ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك‌هاي تشكيل شده بر روي سنگ مادر بازالت در 24 خاكرخ در يك رديف اقليمي در سه منطقه خشك، نيمه خشك و نيمه مرطوب البرز مياني مورد مطالعه قرار گرفت و سپس خصوصيات كاني شناسي در شش خاكرخ مطالعه شد. تحليل پراش نگاشت هاي اشعه X نشان داد كه در خاك‌هاي مناطق خشك ايلايت و در مناطق نيمه خشك و نيمه مرطوب اسمكتايت كاني‌هاي غالب هستند. فرايندهاي نوتشكيلي (رسوب از محلول) و تغيير شكل كاني‌ها (به ويژه ايلايت) در تشكيل اسمكتايت خاك ساخت در مناطق نيمه خشك و نيمه مرطوب نقش دارند. در خصوص ايلايت نيز، شواهد گوياي منشا پدوژنيك آن در خاك‌هاي مورد مطالعه مي باشد. منشا ورمي كولايت در سه منطقه مورد مطالعه نيز تحت تاثير هواديدگي ميكا و كلرايت بوده است.