ترويج شعائر شيعي بر روي سكه‌هاي دوره زنديه

مطالعات سكه شناسي نشان مي دهد كه سكه يكي از ابزارهاي حاكميتي براي بازتاب نگرش دولت ها و فرمانروايان در زمينه هاي سياسي، مذهبي و اقتصادي در جامعه و در سطح پيراموني و روابط بين المللي بوده است. شعائر مذهبي نقر شده بر روي مسكوكات، نوع جهان بيني و نگرش هستي شناسانه و انديشه مذهبي فرمانروايان را بازتاب مي داده است. در مسكوكات دوره زنديه (1164-1209ق) به كارگيري مفاهيم و مضامين شيعي بسيار متداول بوده است. بنابراين پرسش قابل طرح اين است كه نگرش سياسي - مذهبي فرمانروايان زنديه چه تأثيري بر رويكرد آنان به نقر شعائر شيعي بر روي مسكوكات اين دوره داشته است؟ در اين پژوهش، هدفْ بررسي چرايي و چگونگي نقر شعائر شيعي بر مسكوكات دوره زنديه، به روش «توصيفي - تحليلي» است. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه در دوره زنديه، به جاي محوريت القاب دنيوي فرمانروا بر سكه، نقر شعائر مذهبي در توسل به صفات خداوند و تكريم امامان شيعه و توسل جويي به آنان به ويژه امام زمان(عج) رونق گرفت. همچنين سنت‌هاي صفويه، ازجمله مهدويت و نجات بخشي احياء گرديد. اين گرايش شيعيانه از سوي زنديان براي مشروعيت بخشي به حاكميت، از طريق پيوند حكومت خويش به صاحب الزمان و منجي عالم، صورت پذيرفته و سياست صفويه گرايي آنان نيز با همين ديدگاه قابل تعريف است.