سياست دوگانه تيموريان در برخورد با كشاورزان

يورش تيمور، تخريب اراضي، ويراني شبكه هاي آبياري، افزايش اراضي باير و ركود نسبي در وضعيت كشاورزي را درپي داشت. اما پس از تثبيت حكومت، تيموريان با انجام اصلاحاتي بر آن بودند تا ويراني ها را جبران كرده و در زمينه رفاه حال كشاورزان اقداماتي انجام دهند. در پژوهش حاضر تلاش شده تا با استفاده از روش توصيفي-تحليلي و با تكيه بر داده هاي موجود در منابع، اين مسئله را مورد توجه قرار دهد كه وضعيت كشاوران تا چه اندازه از تحولات سياسي عصر حاكمان تيموري تأثير پذيرفته است؟ دستاوردهاي پژوهش نشان مي دهد كه سلاطين تيموري براي رفاه حال كشاورزان، كه همواره مهمترين تأمين كننده مواد غذايي و درآمد حكومت بودند، اقداماتي در حمايت از آنها انجام مي دادند، اما اين اقدامات يا كافي نبود و يا شرايط براي حاكمان به گونه اي پيش مي رفت كه سبب مي شد تا همه قوانين و دستورات صادره را ناديده بگيرند تا چند صباحي بيشتر بر اريكه قدرت بمانند. درواقع اجراي عدالت در حق كشاورزان تنها مربوط به زماني بود كه اوضاع آرام بود و حاكمان مقتدرانه در رأس امور قرار داشتند، اما به محض اينكه اوضاع كشور بحراني مي شد، حاكمان تيموري همه قوانين و دستورات صادره را فراموش كرده و با اخذ ماليات هاي غيرمتعارف و تحميلات گوناگون زندگي را بر كشاورزان سخت مي كردند. از نتايج سوء اين ماليات هاي سنگين و بدون حساب، شورش، فرار و مهاجرت كشاورزان بود و زوال كشاورزي در اين دوره خود گواه اوضاع بد كشاورزان است.