تحليل اختيار باينري از جنبه اقتصادي و فقهي

تحليل ماهيت اقتصادي ابزارهاي مالي جديد به همراه بررسي جنبه‌هاي فقهي آن، نقش مهمي در معرفي و به‌ كارگيري اين ابزارها در بازارهاي مالي اسلامي دارد. يكي از اين ابزارها «اختيارات باينري» است كه به دليل جذابيت‌هاي بالا، بخش مهمي از مبادلات بازارهاي مشتقه را به خود اختصاص داده است. هدف از مقاله حاضر تحليل اختيار باينري از جنبه اقتصادي و فقهي است. اين اختيار از انواع اختيارات اگزوتيك است كه مي‌تواند مانند ساير قراردادهاي اختيار به‌ منظور پوشش ريسك، آربيتراژ و سفته ‌بازي مورد استفاده قرار گيرد. مقاله حاضر ضمن بررسي ماهيت اقتصادي اين نوع از اختيارات، به اين سؤال پاسخ مي‌دهد كه آيا اين اختيارات به لحاظ فقهي نيز مشروع هستند؟ روش مورد استفاده در اين مقاله، روش تحليلي - اجتهادي مرسوم در تحليل بازارهاي مالي اسلامي است. اين مقاله ضمن بررسي انواع اختيار باينري و ارائه استراتژي‌هاي مختلف معاملات آنها، ماهيت اختيارات و خصوصاً اختيار باينري را از طريق عقود مختلف مورد بررسي قرار داده است. نتايج دلالت بر آن دارد كه برخي از مدل‌هاي اين اختيار در قالب عقودي همچون صلح ابتدايي، بيع حق و شرط ابتدايي قابل تصحيح است، برخي ديگر از مدل‌هاي آن صرفاً در قالب عقد بيمه و برخي ديگر مصداق قمار هستند. بر اين اساس تنها برخي از انواع اين قرارداد قابل ‌استفاده در بازارهاي مالي اسلامي است.