اثر لوواستاتين بر تكثير سلولي و بيان فاكتور نوروتروفيك سلول‌هاي بنيادي مزانشيمي مغز استخوان در شرايط آزمايشگاهي

هدف: در سال هاي اخير استفاده از سلولهاي بنيادي مزانشيمي مشتق از مغز استخوان (BMSCs) در پزشكي بازساختي، مهندسي بافت و ژن درماني بسيار مورد توجه محققان قرار گرفته است. دسترسي آسان، قابليت تكثير و ظرفيت تمايز BMSC بههمراه قابليت چسبندگي به سطح پلاستيكي و رشد و گسترش در شرايط كشت آزمايشگاهي از ويژگي هاي اين سلول ها به شمار مي رود. سلول هاي بنيادي مزانشيمي مغز استخوان سلول هاي بزرگسالي هستند كه توانايي تمايز به دودمان مزودرمي دارند و در ميان ساير سلول هاي بزرگسال، مي توانند در مهندسي بافت استفاده شوند و كانديداي مناسبي براي پيوند هستند. داروي لوواستاتين به عنوان يك عامل كاهش دهنده كلسترول و با اثرات آنتي اكسيدانت و به ويژه نوروتروفيك و ضد التهابي مي تواند در درمان اختلالات عصبي موثر واقع شود. هدف از اين مطالعه بررسي بقا، تكثير و بيان    ژن هاي GDNF و oct4 با دوزهاي مختلف داروي لوواستاتين در سلول هاي بنيادي مزانشيمي مغز استخوان است. فرض بر اين است كه لواستاتين اثرات محافظت كننده عصبي خود را با القاي بيان ژن فاكتور نوروتروفيك و ژن فاكتور نسخه برداري تكثير سلولي اعمال مي كند.  مواد و روش ها: در اين مطالعه تجربي از موش صحرايي بالغ نژاد ويستار (wistar) استفاده گرديد. در مطالعه حاضر سلول هاي بنيادي مزانشيمي از استخوان ران و ساق موش صحرايي استخراج و در محيط αMEM  كشت شد. BMSCsپس از استخراج در محيط αMEM  (Gibco) غني شده با 10 درصد سرم (Gibco) و پني سيليناسترپتومايسين (Gibco) يك درصد در فلاسك 25cm2 و تراكم 104×2 كشت داده شده و در شرايط دمايي 37 درجه سانتيگراد و CO2 5 درصد نگهداري شدند. سلول هاي بنيادي مزانشيمي به مدت 24 ساعت در معرض 1 ميكرومولار، 5 ميكرومولار ، 10 ميكرومولار و 15 ميكرومولار لوواستاتين بهعنوان تيمار قرار داده شدند. ميزان بقا و حيات با روش MTT و تكثير سلولي با شمارش سلولي توسط رنگ آميزي با DAPI ارزيابي شد. همچنين با روش RTPCR بيان فاكتور نسخه برداري تكثير سلول هاي بنيادي Oct4 و فاكتور نوروتروفيكGDNF  بررسي شد. نتايج: سلول هاي بنيادي مزانشيمي به كف ظرف كشت پلاستيكي چسبيدند و به سرعت تكثير شدند. در ظرف كشت، اين سلول ها معمولاً به سه شكل سلول هاي كروي كوچك، دوكي شكل و فيبروبلاست مانند ظاهر شدند. نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد كه ميزان تكثير در غلظت‌هاي 5، 10 و 15 ميكرومولار لوواستاتين نسبت به گروه‌هاي كنترل افزايش معني‌داري را نشان مي‌دهد(0/05 p). بيان نيمه كمي ژن فاكتورهاي نوروتروفيك مشتق از گليال(GDNF) و ژن‌هاي oct4 نشان داد كه بين گروه‌هاي تيمار سلول‌هاي بنيادي مزانشيمي و گروه كنترل تفاوت معني‌داري وجود دارد. بنابراين داروي لوواستاتين موجب افزايش حيات و تكثير سلولي و همچنين بيان mRNA ژن Oct4 و GDNF در گروه لوواستاتين نسبت به گروه كنترل، گرديد (0/05 p). نتيجه گيري: بنابراين استفاده از داروي لوواستاتين براي بهبود شرايط كشت سلول هاي بنيادي مزانشيمي كه براي پيوند و سلول درماني به كار مي رود، پيشنهاد مي شود. نتيجه ديگر اين است كه سلول هاي بنيادي مزانشيمي مشتق از مغز استخوان براي درمان بيماري هاي تحليل برنده مغز (نورودژنرتيو) مفيد خواهند بود.