مطالعۀ انتقادي نظريۀ معناشناسي مستقل فرازهاي قرآني

درك صحيح معناي هر جمله و فراز قرآني، متوقف بر درك مجموع قرائن پيوسته و سياق آيات است؛ چنان‌كه در محاورات عرفي نيز كشف مقصود گوينده از هر جمله، متوقف بر درك مجموع قرائن است. اين در‌حالي است كه برخي در خصوص قرآن كريم ادعا كرده‌اند كه افزون بر معناي درون‌سياقي براي هر فراز قرآني، معنايي فراسياقي نيز در هر فراز وجود دارد كه با جدا كردن آن فراز از سياق و ساير قرائن، به دست مي‌آيد. بر اساس اين ديدگاه، انبوه معاني از فرازهاي تقطيع‌شدۀ قرآن كريم قابل استخراج خواهد بود كه انتساب آن‌ها به قرآن كريم به عنوان مقاصد الهي، بيانگر ضرورت ارزيابيِ اعتبار اين ادعاست. بر اساس تحقيق انجام شده، تنها آن دسته از معاني فراسياقي كه در چارچوب دلالت‌هاي زباني و ضوابط عقلائي تعميم قرار داشته باشند، معتبر دانسته مي‌شود كه البته اعتبار اين‌گونه دلالت‌ها، به قرآن كريم اختصاص ندارد و در همۀ متن‌ها و سخنان بشري، معتبر شناخته مي‌شود؛ اما معاني فراسياقي بي‌ضابطه و ناشي از تقطيع يك فراز و آيه از جايگاه خود، فاقد اعتبار علمي و شرعي دانسته مي‌شود؛ چنان‌كه اين‌گونه معاني، در متن‌ها و سخنان بشري نيز بي‌اعتبار به شمار مي‌آيند. ارزيابي دلايل مطرح شده براي نظريۀ معناشناسي مستقل فرازهاي قرآني نيز گواه اين حقيقت است كه اين ادله، نسبت به معاني فراسياقي بي‌ضابطه، توان اثبات مدعا را ندارند.