كاربست نظريۀ كنش‌هاي گفتاري در خوانش متن داستان شهري و روستايي مثنوي

استفاده از نظريه‌هاي جديد زبان‌شناسي در تحليل متون ادبي، چشم‌اندازهاي تازه‌اي براي پژوهشگران حوزۀ زبان‌شناسي و ادبيات فارسي گشوده است. نظريۀ كنش گفتار سرل، ازجملۀ نظريه‌هاي مهم در حوزۀ تحليل متن است كه معاني ثانوي كلام را با توجه به بافت سخن بررسي مي‌كند. با بررسي متن از اين ديدگاه، مي‌توان به زواياي پنهان متن پي برد. بدين لحاظ در اين پژوهش تلاش شده است تا كنش‌هاي گفتاري داستان شهري و روستايي از دفتر سوم مثنوي،  بر اساس نظريۀ جان سرل (1979) بررسي شود؛ ازاين‌رو پژوهش حاضر،  با روش تحليلي توصيفي و با رويكرد آماري، به تحليل  و توصيف بسامد كنش‌هاي گفتاري در داستان يادشده پرداخته است كه نتايج پژوهش نشان داد كه با توجه به مضامين و توصيه‌هاي اخلاقي و عرفاني داستان‌هاي مولانا در مثنوي، از ميان كنش‌هاي پنج‌گانۀ سرل، بيشترين بسامد را كنش‌هاي اظهاري و ترغيبي از نوع مستقيم دارند.