پاسخ ارقام مختلف برنج (Oryza sativa L.) به روش‌هاي مختلف مديريت علف‌هاي‌ هرز در نظام كشت مستقيم

كشت مستقيم برنج يكي از روش‌هاي مرسوم كشت ‌و كار در دنيا بوده و چنانچه علف‌هاي هرز به‌طور صحيح كنترل شود؛ عملكرد برنج در كشت مستقيم تقريباً برابر با كشت نشايي خواهد شد. در پژوهش حاضر تيمار‌ها شامل سه رقم مختلف برنج طارم هاشمي، شيرودي و ندا تحت شش روش مديريتي علف‌هرز (بدون وجين، دو بار وجين، استفاده از مالچ پوسته برنج، علف‌كش تريافامون+اتوكسي سولفورون، علف‌كش تريافامون+ اتوكسي سولفورون + وجين و وجين كامل) در نظر گرفته شد. نتايج به‌دست‌آمده نشان داد كه بيشينه ارتفاع و تعداد پنجه به‌ترتيب در رقم طارم هاشمي و وجين كامل علف‌هرز و رقم شيرودي تحت روش وجين كامل علف‌هرز مشاهده شد. حداكثر تعداد دانه پر و همچنين بالاترين وزن هزار دانه نيز در تيمار كنترل كامل علف‌هرز مشاهده شد. بيشينه عملكرد دانه (8192.5 كيلوگرم در هكتار) در رقم شيرودي همراه با وجين كامل علف‌هرز مشاهده شد كه با تيمارهاي ندا و وجين كامل علف‌هرز و شيرودي با مديريت تلفيق علف‌كش + وجين علف‌هرز در يك گروه آماري قرار گرفت. عدم كنترل علف‌هرز در رقم طارم هاشمي، ندا و شيرودي به‌ترتيب موجب كاهش 38.2، 63.3 و 61.7 درصدي عملكرد دانه نسبت به كنترل كامل علف‌هرز شد. نتايج مقايسه ميانگين داده‌هاي حاصل از تراكم و وزن خشك علف‌هرز نشان داد كه در هر سه مرحله نمونه‌برداري، كمترين تراكم و وزن خشك علف‌هرز مربوط به تيمار مصرف علف‌كش + وجين در رقم شيرودي بود. از آنجاكه كاربرد علف‌كش تريافامون+اتوكسي سولفورون به همراه وجين ضمن كاهش تراكم و وزن خشك علف‌هرز، موجب بهبود عملكرد و اجزاي عملكرد هر سه رقم برنج شد، لذا مي‌توان از اين روش مديريتي براي كنترل مؤثرتر علف‌هرز و حصول عملكرد مناسب در اين نظام كشت استفاده كرد.